soru |
cevap |
Gdzie i kiedy narodziła się europejska filozofia? öğrenmeye başla
|
|
Za początek europejskiej filozofii uznaje się VI w. p.n.e. Pierwsi filozofowie działali we wschodnich koloniach Grecji rozrzuconych po wyspach Morza Śródziemnego.
|
|
|
Czym filozofia różni się od mitów? öğrenmeye başla
|
|
Filozofia stara się przy wyjaśnianiu zjawisk odwoływać do rozumu, szuka faktów i racjonalnych wytłumaczeń.
|
|
|
Jakie wyróżniamy etapy w dziejach filozofii? öğrenmeye başla
|
|
W dziejach filozofii wyróżniamy trzy etapy: I Filozofia starożytna od VI w.p.n.e. do VIw. II Filozofia średniowieczna do XIV w. III Filozofia nowożytna od XVw.
|
|
|
Jakie są cztery etapy każdego z trzech okresów filozofii? öğrenmeye başla
|
|
1. rozwój 2. krytyka i oświecenie 3. systemy 4. szkoły
|
|
|
Jakie są źródła filozofowania? öğrenmeye başla
|
|
Są dwa źródła filozofowania: filozofia wyrosła z podziwu (Arystoteles), z chęci wyjaśnienia zjawisk wszechświata. Filozofia wyrosła z niuefności i krytyki fałszu, chęci oświecenia rozumu.
|
|
|
Omów cztery etapy rozwoju filozofii starożytnej. öğrenmeye başla
|
|
Pierwszy okres filozofii starożytnej to okres przedsokratejski trwający od VI do Vw.p.n.e. Myśliciele tego okresu skupiali się przede wszystkim na zagadnieniach kosmologicznych. Drugi okres określa się mianem klasycznego. Trwał do IVw.p.n.e. Głównymi myślicielami był Sokrates i jego następcy (Platon, Arystoteles). Skupiali się oni na naukach humanistycznych. Od IIIw.p.n.e. do Iw. datuje się okres hellenistyczny. Powstały wtedy szkoły, które zajmowały się przede wszystkim zagadnieniami etycznymi.
|
|
|
Dokończ: Kiedy rozpoczął się rozwój filozofii Grecy nie mieli nauk, ale mieli:... öğrenmeye başla
|
|
umiejętności praktyczne, wierzenia, reguły życiowe
|
|
|
Jakie są źródła filozofii starożytnej? öğrenmeye başla
|
|
Źródłami filozofii starożytnej są pisma biograficzne (o życiu filozofów) i doksograficzne (o ich poglądach).
|
|
|
Jakie umiejętności praktyczne posiadali Grecy przed narodzinami filozofii? öğrenmeye başla
|
|
mierzenie przestrzeni, leczenie chorób, prowadzenie rachunków, poruszanie się po lądzie i morzu
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
Umiar jest najlepszy, Znaj chwilę stosowną, Rozkosze są śmiertelne, cnoty nieśmiertelne
|
|
|
Przybliż biografię i filozofię Talesa. öğrenmeye başla
|
|
Tales żył na przełomie VII i VIw.p.n.e. za czsów Solona-ateńskiego męża stanu i Krezusa-ostatniego króla Lidii. Był astronomem, matematykiem, kupcem i podróżników, uznawany za jednego z siedmiu mędrców greckich. Miano pierwszego filozofa nadał mu Arystoteles. Tales głosił, że prapoczątkiem i prazasadą wszystkiego jst woda. Zauważył, że wszystko co się rodzi, co żyje potrzebuje do istnienia wody, co jest martwe jest suche. Poza tym wyrażał przekonanie, że cały i świat i kazdy z jego elementów pos
|
|
|
Przybliż biografię i filozofię Anaksymandra. öğrenmeye başla
|
|
Anaksymander był uczniem Talesa. Urodził się w 610r.p. Chr. Podobnie jak Tales miał wszechstronne zainteresowania. Oprócz filozofii zajmował się również matematyką i astronomią. Napisał pierwszy traktat filozoficzny "O naturze". Jego zasługą było stworzenie pojęcia arche - prapoczątku, ale także zasady, która jest stała i ciągle kieruje zjawiskami i przedmiotami. Arche nie jest wg Anaksymandra jedynie punktem w przeszłości, czymś z czego powsatło wszystko co jest, ale wieczną zasadą. Wg Anaksyma
|
|
|
Przybliż sylwetkę i filozofię Anaksymenesa z Miletu. öğrenmeye başla
|
|
Przyjmuje się, że Anaksymenes był uczniem Anaksymandra. żył w VIw.p. Chr. Napisał dzieło filozoficzne o zwyczajowym tytule "|O naturze". Anaksymenes w swojej filozofii przejął wiele od poprzedników - Talesa i Anaksymandra. Za arche przyjął coś, co jest nieograniczone w przestrzeni - powietrze. Żywioł ten, jako pośredni stan skupienia łatwo przechodził w inne. W wyniku ocieplenia powietrze powstaje ogień, w wyniku ochłodzenia - chmury, woda, ziemia i kamień. W wyniku ocieplenia i ochłodzenia powi
|
|
|
Przedstaw biografię i filozofię Heraklita. öğrenmeye başla
|
|
Heraklit urodził się w 540r.p. Chr. w Efezie. Zmarł w 480r.p. Chr. Napisał traktat "O naturze" skladąjąy się z trzech części dotyczących kosmologii, polityki i teologii. Heraklit za zasadę wszechrzeczy uznał ogień, któy jest wiecznym źródłem naturalnych zjawisk. Przmiany ognia odbywają sie w dwóch kierunkach: do góry i w dół. Ogień opadając w dół przemienia się kolejno w powietrze, wodę, a następnie wsiąka w ziemię. Stąd paruje i zmienia się w chmury. Unosząc się przechodzi w ogień i tak w niesk
|
|
|
Co to była szkoła Eleatów? öğrenmeye başla
|
|
Nazwa szkoły pochodzi od italskiego miasta Elea. Szkoła powstała jeszcze za życia Heraklita z Efezu. Jej przedstawiciele sprzeciwiali się teorii zmienności i uważali, że w świecie panuje bezruch i stałość. Prekursorem szkoły był Ksenofanes z Kolofontu, najważniejszym przedtsawicielem Parmenides z Elei, kontunuatorem Parmenides z Elei i inni.
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
Ksenofanes pochodził z Kolofontu. Po zdobyciu Jonii przez Persję udał się na tułaczkę po Helladzie. Wiódł życie wędrownego śpiewaka i poety. Na starość osiadł w Elei. Napisał traktat "O naturze". Jego główną zasługą jest wprowadzenie do flozofii kwestii teologicznych. Krytykował powszechnie uznawany politeizm i antropomorfizm. Uważał, że istnieje jedno bóstwo, które jest tożsame z całym wszechświatem (panteizm). Gwarantuje ono jego stałość i wieczne trwanie. Bóstwo to nie ma postaci ludzkiej (Ks
|
|
|
Przybliż sylwetkę i filozofię Parmenidesa. öğrenmeye başla
|
|
PArmenides był filozofem współczesnym Heraklitowi, jednak stworzył koncepcję zupełnie przeciwną do wyznawanej przez filozofa z Efezu. NApisał heksametrem praktat "O prawdzie i mniemaniu". Parmenides zajmował się przede wszystkim kwestią bytu. Uznał byt za coś niezmiennego, wiecznego, stałego i jednolitego. Byt nie może powstawać, ani ginąć. Nie może istnieć coś, co kiedyś nie istniało, podobnie nie może zginąc coś, co istnieje. "Byt jest, niebytu zaś nie ma" - to najsłynniejsze stwierdzenie Parm
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
Zenon z Elei był uczniem Parmenidesa. Napisał dzieło "O naturze". Skupiał się przede wszystkim na obronie prawd już zdobytych i obalaniu tez przeciwników. Doskonalił sztukę prowadzenia sporów stąd też jest uznawany za twórcę dialektyki. Formułował argumenty przeciw ruchowi, mnogości i poznaniu zmysłowemu. Do tych pierwszych należały paradoksy: Achillesa i żółwia, Dychotomii, Strzały i Stadionu. Jeśli chodzi o mnogość to jeżeli uznamy byt za podzielny to najmniejsze części podziału nie mogą mieć
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
Euklides urodził się w MEgarze. Był uczniem Parmenidesa i Sokratesa. Założył szkołę megarejską zwaną także szkołą erystyczną ze względu na sposób, w jaki broniono tam swoich twierdzeń. (nie mylić z Euklidesem z Aleksandrii-wybitnym matematykiem)
|
|
|
Przybliż sylwetkę i filozofię Empedoklesa. öğrenmeye başla
|
|
Empedokles urodził się w sycylijskim mieście Akragas w Vw.p. Chr. Pozostawił po sobie dwa poematy: "O naturze" dotyczący kwestii ontologicznych i kosmologicznych oraz "Oczyszczenia" o procesie wyzwalania się dusz ludzkich z łańcucha wcieleń. Empedokles w swojej filozofii starał się połączyć ze sobą sporne twierdzenia Heraklita i szkoły eleatów. Uznał, że istnieją niezmienne, jednolite byty, ale dotyczy to tylko najprostszych składników rzeczy. Same rzeczy pojawiaja się i giną poprzez zmiany w po
|
|
|
Przybliż sylwetkę i filozofię Demokryta. öğrenmeye başla
|
|
Demokryt urodził się w Abderze. Żył w Vw.p. Chr. Był filozofem bardzo wszechstronnym. Napisał ok. 60 dzieł dotyczących różnych dziedzin nauki. Ze względu na pogodne usposobienie został nazwany "śmiejącym się filozofem". Demokryt wychodził od dwóch załżeń: założenia Parmenidesa o niezmienności bytu i przeświadczenia, że teorie naukowe nie mogą mijać się z doświadczeniem. Skoro doświadczenie podpowiada nam, że rzeczy ulegają zmianom to rzeczywistośc nie może być niezmienna. Niezmiennymi są natomia
|
|
|
Omów filozofią Pitagorasa i Związku Pitagorejskiego. öğrenmeye başla
|
|
Pitagoras już w starożytjności był postacią częściowo legendarną. Urodził się na wyspie Samos i żył w VIwp...n.e. W wieku 40 lat, z powodu rozpoczynającej się wojny z Persją opuścił Grecję i przeniósł się do Wielkiej Grecji, do miasta Kroton, gdzie założył Związek Pitagorejski. Związek nie zajmował się jedynie sprawami filozoficzno-naukowymi, ale także religią o polityką. Z tego względu już po śmierci założyciela spotkał się z prześladowaniami. W Vw.p.n.e. doszlo w Związku do rozłamu na akuzmaty
|
|
|