Fizjo 2

Lutropina u mężczyzn

Stymulacja produkcji testosteronu

Lutropina u kobiet

Stymuluje owulację, utrzymuje ciałko żółte i reguluje cykl menstruacyjny

Za co odpowiada aldosteron?

za równowagę wodno-elektrolitową (wapniowo fosforową) i ciśnienie krwi (podnoszą)

Za co odpowiada kalcytonina?

Za poziom wapnia we krwi, spowolnienie uwalniania wapnia z kości. Utrzymanie zdrowia kości

Do czego antagonistycznie działa parathormon?

Kalcytonina. Parathormon podwyższa poziom wapnia we krwi a kalcytonina go obniża.

Co robi parathormon względem kości

Uwalnia wapń do krwioobiegu

Ertropoetyna

Stymuluje tworzenie czerwonych krwinek zwiększając ilość hemoglobiny. Zapobieganie niedokrwistości

Amylina a glukagon

Hamuje wydzielanie glukagonu

Z jakim hormonem amylina działa synergistycznie?

Insulina

Jakie ma zadanie amylina?

Kontrolowanie wzrostu glukozy we krwi (chroni przed hiperglikemią), uczucie sytości

Jaka jest różnica pomiędzy amyliną a insuliną?

Amylina hamuje uwalnianie glukagonu, a insulina obniża poziom glukozy poprzez hamowanie uwalniania z wątroby

Zadania adrenaliny

Podniesienie ciśnienia krwi, stymuluje uwalnianie glukozy, podniesienie podstawowej przemiany materii

Liberyny

Uwalniają hormony tropowe (wydzielane przez przedni płat przysadki)

Statyny

hamuja uwalnianie do krwi hormonów przysadki

Niewystarczająca produkcja wazopresyny

moczówka prosta lub zatrzymywanie wody

Główna funkcja wazopresyny

Zwiększanie wchłaniania wody przez nerki - zapobiega odwodnieniu

T3, T4 - białka w skrócie

Im więcej T3 T4 tym więcej białka (synteza białek)

Insulina - białka w skrócie

Więcej białek, więcej glikogenu, więcej masy mięśniowej, mniej rozpadu białek w mięśniach

Glikokortykosteroidy - białka w skrócie

Mniej białek bo zużywane do produkcji glukozy(Glukoneogeneza - rozpad białek z mięśni bo więcej glukozy)

Co podwyższa a co obniża wapń we krwi?

Parathormon, kalcytriol podnoszą -------- Kalcytonina, T3, T4 obniżają

Glikogeneza

magazynowanie glukozy w postaci glikogenu.

Glikogenoliza

rozkładu glikogenu na glukozę.

co jest przeciwnością Glikogenolizy

glikogeneza

Glukoneogeneza

produkcja glukozy z substancji niebędących węglowodanami (synteza glukozy)

Glikoliza

rozkład glukozy w celu uzyskania energii (rozpad glukozy)

Co jest przeciwieństwem glikolizy?

Glukoneogeneza

Co jest przeciweństwem glukoneogenezy?

Glikoliza

Co jest przeciwnością glikogenolizy?

Glikogeneza

Lipoliza

Rozkład tłuszczów na kwasy tłuszczowe i glicerol

Lipogeneza

Synteza tłuszczów z glukozy lub aminokwasów.

Po co jest lipogeneza?

Nowe cząsteczki tłuszczu są przechowywane jako zapas energii

Po co lipoliza?

Tłuszcz będący w organiźmie wykorzystywany jest jako energia

Gdzie zachodzi lipogeneza?

Wątroba i tkanki tłuszczowe

Grupa skrzelopochodna

tarczyca przytarczyce grasica

przydatki mózgowe

przysadka mózgowa, szyszynka

grupa nadnerczy

kora nadnerczy, rdzeń nadnerczy, ciałka przyzwojowe

część wewnątrzwydzielnicza trzustki

wyspy langerhansa

Elementy gonad

jajniki i jądra

komórki układu APUD

system rozsianych komórek endokrynnych, które wydzielają głównie hormony: pinelocyty, szyszynki, komórki C tarczycy, komórki chromochłonne rdzenia nadnerczy, komórki nabłonka i błon śluzowych układu pokarmowego

Co to jest neurohormon

Hormony powstające pod wpływem pobudzenia nerwowego: noradrenalina, adrenalina, oksytocyna, wazopresyna

Jak dzielimy hormony ze względu na miejsce i zakres działania?

1. hormony o działąniu ogólnym --- 2. hormony tkankowe --- 3. hormony o działaniu miejscowym

Hormony o działaniu miejscowym?

acetyloholina, serotonina, histamina

Hormony tkankowe

hormony przewodu pokarmowego, wytwarzane prez nerki i serce

Podział hormonów ze względu na budowę chemiczną

1. Hormony aminokwasowe --- 2. Hormony peptydowe i białkowe --- 3. hormony steroidowe pochodne cholesterolu

Hormony steroidowe pochodne cholesterolu

Bez problemu przechodzą konwersję z jednego w drugi (np testosteron do estrogenu).

Hormony steroidowe pochodne cholesterolu - przykłady

hormony kory nadnerczy (glikokortykosteroidy, mineralokortykosteroidy), hormony jąder i jajników i łożysko

Hormony aminokwasowe - przykłądy

adrenalina, noradrenalina, dopamina, tyroksyna, trijodotyronina, melatonina, histamina, serotonina

Hormony peptydowe i białkowe

hormony przedniego i tylnego płata przysadki, trzustki, gastryna, wazopresyna, oksytocyna

Podział hormonów ze względu na ich rozpuszczalność

hormony rozpuszczalne w: tłuszczach (steroidowe) i wodzie (białkowe i peptydowe)

Jak działają hormony

Działają przez przyłączenie do receptorów na powierzchni lub wewnątrz komórek docelowych. Skutkuje to kaskadą wewnątrzkomórkowych reakcji, które wzmacniają początkowy sygnał i prowadzą do końcowej odpowiedzi

Rak dzielimy receptory hormonalne zależnei od umiejscowienia w komórce?

1. receptory błonowe(składnik błony komórkowej) --- 2. receptory ruchome (składnik cytoplazmy lub jądra komórkowego)

W jaki sposób działają hormony białkowe?

Łączą się z receptorami znajdującymi się w błonie komórkowej. --- (Hormon - Receptor) --- dochodzi do zmian metabolizmu komórki

W jaki sposób działają hormony steroidowe?

Łączą sie z receptorami zlokalizowanymi w cytoplaźmie komórki efektorowej --- (przenikają przez błonę komórkową) --> Po dopasowaniu powstaje kompleks Hormon - Receptor -- następuje AKTYWIZACJA GENÓW

RODZAJE SYGNALIZACJI MIĘDZYKOMÓRKOWEJ

1. Autokrynowa (autoregulacja) --- 2. Parakrynowa (lokalna) --- 3. Endokrynowa (dokrewna, dalekiego zasięgu) --- 4. neuroendokrynowa

Sygnalizacja autokrynowa

Kontroluje siebie

Sygnalizacja parakrynowa

Kontroluje innych w pobliżu

Sygnalizacja endokrynowa

kontroluje bardzo dalekie komórki

Droga metaboliczna regulacji ilości hormonów

wydzielanie hormonów regulowane przez stężenie związków organicznych i nieorganicznych ------ wydzielanie insuliny i glukagonu regulowane stężeniem glukozy we krwi ---- wydzielanie parathormonu i kacytoniny wywołane stężeniem jonów wapnia we krwi

Podaj przykład nerwowej regulacji ilości hormonów

uwalnianie prolaktyny przy drażnieniu receptorów brodawek sutkowych --- wydzielanie melatoniny przez szyszynkę jako rezultat zmiany oświetlenia

Droga hormonalna regulacji wytwarzania hormonów

przez hormony tropowe przysadki mózgowej

Podwzgórze

Liberyny, Statyny, Wazopresyna, Oksytocyna

Liberyny

(podwzgórze) Gonadoliberyna, Tyreoliberyna, Kortykoliberyna, Somatoliberyna, Hormon uwalniający hormon melanotropowy

Statyny

(podwzgórze) Somatostatyna, Hormon hamujący wydzielanie hormonu melanotropowego, prolaktyny (dopamina, prolaktostatyna)

Gonadoliberyna

(podwzgórze) Stymuluje wydzielanie lutropiny

Tyreoliberyna

(podwzgórze) Stymuluje wydzielanie tyreotropiny, prolaktyny i hormonu wzrostu

Kortykoliberyna

(podwzgórze) Stymuluje wydzielanie adrenokortykotropiny i beta-endorfin

Somatoliberyna

(podwzgórze) stymuluje wydzielanie hormonu wzrostu

Hormon uwalniający hormon melanotropowy

(podwzgórze) stymuluje wydzielanie melanotropiny

Somatostatyna

(podwzgórze) hamuje wydzielanie hormonu wzrostu, --- reguluje wydzielanie glukagonu i insuliny z wysp trzustkowych

Hormon hamujący wydzielanie hormonu melanotropowego

(podwzgórze) Hamule wydzielanie melanotropiny

przysadka mózgowa płat przedni - wymień hormony

Tropowe, somatotropina, prolaktyna

Wymień hormony tropowe

Tyreotropina, adrenokortykotropina, folikulotropina, lutropina

Tyreotropina

(płat przedni przysadki mózgowej) TSH -- Pobudzasyntezę hormonów tarczycy T3, T4. --- Pobudza wychwyt jodu przez komórki tarczycy, przemianę jodu w jod hormonalny --- zwiększa ilość i aktywność komórek tarczycy

Adrenokortykotropina

(płat przedni przysadki mózgowej) -- Pobudza korę nadnerczy do produkcji glikokortykosteroidów, mineralokortykosteroidów oraz androgenów

Folikulotropina

(płat przedni przysadki mózgowej) FSH - u kobiet dojrzewanie pęcherzyków Gaffa, wydzielanie estrogenów --- u mężczyzn powiększenie cewek nasiennych, pobudza tworzenie spermy

Somatotropina

(płat przedni przysadki mózgowej) pobudza wątrobę i inne tkanki do produkcji czynników wzrostu -> pobudzenie końców kości do wzrostu ---- zwiększa stężenie glukozy we krwi -- lipoliza --- zatrzymuje jony wapniowe i fosforanowe

Prolaktyna

(płat przedni przysadki mózgowej) - pobudza wzrost gruczołów sutkowych podczas ciąży i wywołuje laktację --- u kobiet karmiących piersią hamule wydzielanie folikulotropiny i lutropiny -- blokuje owulację i menstruację (szczególnie po porodzie)

Płat pośredni przysadki mózgowej - jakie hormony?

Melanotropina

Melanotropina

(Płat pośredni przysadki mózgowej) Pobudza komórki skóry do tworzenia melaniny --- uwalnianie wolnych kwasów tłuszczowych z tkanki tłuszczowej --- adaptacja wzroku do ciemności --- resynteza rodopresyny

Płat tylny nerwowy (nie jest elementem układu dokrewnego) - jakie hormony

Wazopresyna i oksytocyna

Trójjodotyronina i tyroksyna - ogólne

Zużycie witamin z grupy B, C i D -- przyspiesza wzrost, +szkieletu i układu nerwowego u płodu --- pobudza erytropoezę -- dojrzewanie narządów płciowych, wydzielanie hormonów płciowych - wzmaga przepływ krwi (oddawanie ciepła) -- pobudza mięsień sercowy

Trzustka - hormony

Amylina, Glukagon, Insulina

Amylina

(Trzustka) hamowanie uwalniania glukagonu --- redukcja wydzielania insuliny --- hamowanie opróżniania żołądka

Glukagon

(Trzustka) - antagonistycznie do insuliny - stymuluje wzrost stężenia glukozy we krwi

Insulina - inne

(Trzustka) zwiększa wnikanie jonów potasu do komórek - zwiększa aktywność pompy sodowo-potasowej --- pobudza syntezę RNA i transkrypcję DNA --- wzmaga odkładanie glikogenu

Nadnercza - kora nadnerczy - hormony

Mineralokortykosteroidy, Glikokortykosteroidy i Androgeny

Mineralokortykosteroidy

(Kora nadnerczy) Aldosteron i DOC

Aldosteron i DOC

(kora nadnerczy) regulacja gospodarki wodnej i mineralnej ustroju (wchłanianie Sodu i wydalanie Potasu) --- podwyższają ciśnienie tętnicze krwi

Glikokortykosteroidy

(kora nadnerczy) Kortyzol, Kortykosteron, Kortyzon

Kortyzol, Kortykosteron, Kortyzon - inne

(Kora nadnerczy) potęgują działanie adrenaliny i noradrenaliny --- pobudzają mięsień sercowy --- zmiany zapisu EEG --- euforia

Nadnercza - rdzeń nadnerczy - hormony

Katecholaminy

Katecholaminy

(Rdzeń nadnerczy) adrenalina i noradrenalina

adrenalina i noradrenalina

(rdzeń nadnerczy) --neuroprzekaźniki układu współczulnego - zwężają naczynia krwionośne -- podnoszą ciśnienie tętnicze krwi --rozkurczają mięśnie gładkie --zwiększają stężenie glukozy we krwi -- przyspieszają rozpad triacylogliceroli w tkance tłuszczowej

Nerki - hormony

Renina, Kalcytriol, Erytropoetyna

Renina

(nerki) podniesienie ciśnienie tętniczego krwi

serce

Przedsionkowy peptyd natriuretyczny

Przedsionkowy peptyd natriuretyczny

(serce) zwiększa wydalanie przez nerki jonów sodu i wody --- rozszerza i zwęża naczynia krwionośne --- OBNIŻA CIŚNIENIE TĘTNICZE KRWI

Jajniki

Estrogeny, gestageny, androgeny, relaksyna

Estrogeny

(Jajniki) 17 beta-estradiol, estron, estriol

17 beta-estradiol, estron, estriol

Sylwetka żeńska, wzrost macicy i gruczołów piersiowych i przewodów sutkowych --wpływ na osobowość i reaktywność -- wydzielanie śluzu szyjkowego --wytwarzanie receptorów dla progesteronu -- probudzają proliferację endometrium i dojrzewania nabłonka pochwy

Progesteron

(jajniki) przygotowanie macicy do zagnieżdżenia zarodka i utrzymaniu ciąży --- wzrost temperatury ciała --- wydzielenie gęstego śluzu szyjkowego z leukocytami --- zmniejsza skórcze i napięcie mięśni gładkich --- wzrost pęcherzyków gruczołów piersiowych

Jądra

Androgeny (testosteron, 5-alfa0dihydrotestosteron, andosteron, androstendion, DHEA

Testosteron i reszta i u kobiet i u mężczyzn

męskie narządy płciowe -- stymuluje wzrost ciała i mięśni - pogrubienie gardzieli i strun głosowych -- powstawanie zarostu, owłosienia i łysienia -- wzmagają pociąg płciowy i potencja -- zgruczoły łojowe -- tworzenie spermy -- podejmowanie walki