historia fiszki świat

rewolucja neolityczna

ok. 10tys.-4 tys. lat p.n.e

początki cywilizacji Sumerów i egipskiej, powstanie pisma

ok. 4000 r. p.n.e

początek epoki brązu

ok. 3000 r. p.n.e

cywilizacja doliny indusu

ok. 2400-1500 r. p.n.e

kultura minojska

ok. 2000-1450 r. p.n.e

panowanie Hammurabiego w Babilonii, spisanie kodeksu Hammurabiego

XVIII w. p.n.e

kultura mykeńska

ok. XV-XII w. p.n.e

panowanie Ariów

ok. 1500-500 r. p.n.e

"wieki ciemne" w Grecji

ok. XII-IX w. p.n.e

kolonizacja fenicka

XI-VIII w. p.n.e

początek epoki żelaza

ok. 1000 r. p.n.e

istnienie królestwa Izraela Dawida i Salomona

X w. p.n.e

początek okresu archaicznego w Grecji i Wielkiej Kolonizacji

VIII w. p.n.e

tradycyjna data założenia Rzymu

753 r. p.n.e

spisanie praw Drakona

621 r. p.n.e

"strząśnięcie długów" przez Solona

594/593 r. p.n.e

obalenie ostatniego króla w Rzymie-początek republiki

509 r. p.n.e

reformy Klajstenesa w Atenach

508/507 r. p.n.e

bitwa pod Maratonem

490 r. p.n.e

bitwa pod Termopilami i Salaminą

480 r. p.n.e

bitwa pod Platejami i Mykale

479 r. p.n.e

Prawo XII tablic

449 r. p.n.e

wojna peloponeska

431- 404 r. p.n.e

bitwa pod Cheroneją

338 r. p.n.e

panowanie Aleksandra Wielkiego

336-323 r. p.n.e

bitwa pod Granikos

334 r. p.n.e

bitwa pod Issos

333 r. p.n.e

bitwa pod Gaugamelą

331 r. p.n.e

I wojna punicka

264-241 r. p.n.e

II wojna punicka

218-201 r. p.n.e

bitwa pod Kannami

216 r. p.n.e

bitwa pod Zamą

202 r. p.n.e

III wojna punicka

149-146 r. p.n.e

zdobycie Kartaginy, podporządkowanie Grecji Rzymowi

146 r. p.n.e

dyktatura Juliusza Cezara

49-44 r. p.n.e

bitwa pod Akcjum

31 r. p.n.e

zycie Jezusa Chrystusa, powstanie chrześcijaństwa

ok. 7-6 r. p.n. e ok. 30 r. p.n.e

wprowadzenie dominatu i tetrarchi przez Dioklecjana

koniec III w. n.e

wprowadzenie pryncypatu przez Oktawiana Augusta

27 r. p.n.e

zrównanie chrześcijaństwa pod względem prawnym z innymi religiami

313 r.

podział cesarstwa rzymskiego na zachodnie i wschodnie

395 r.

upadek cesarstwa zachodniorzymskiego

476 r.

chrzest króla Franków Choldwiga I

496 r.

panowanie Justyniana Wielkiego

527-565 r.

hidżra-ucieczka Mahometa z Mekki do Medyny

622 r.

bitwa pod Poitiers

732 r.

koronacja Karola Wielkiego

800 r.

powstanie państwa Wielkomorawskiego

pocz. IX w.

traktat z Verdun

843 r.

bitwa na Lechowym Polu

955 r.

początek wielkiej schizmy wschodniej

1054 r.

bitwa pod Hastings

1066 r.

opracowanie Dictus papae i początek reformy gregoriańskiej

1075 r.

nałożenie klątwy przez papieża na króla Niemiec Henryka IV

1076 r.

przybycie Henryka IV do Canossy

1077 r.

synod w Clermont

1095 r.

I wyprawa krzyżowa

1096-1099r.

podpisanie konkordatu wormackiego

1122 r.

upadek Akki- ostatniej twierdzy krzyżowców ns Bliskim Wschodzie

1291 r.

zwołanie pierwszego posiedzenia stanów generalnych we Francji

1302 r.

przenisienie siedziby papieża do Awinionu

1309 r.

wybuch wojny stuletniej

1337 r.

obrady soboru w Konstancji

1414-1418 r.

bitwa pod Azincourt, spalenie Jana Husa na stosie

1415 r.

bitwa pod Warną

1444 r.

zakończenie wojny stuletniej, upadek Konstantynopola

1453 r.

pierwsze użycie czcionki drukarskiej przez Jana Gutenberga, początek wojny "Dwóch Róż"

1455 r.

zawarcie układów dynastycznych w Wiedniu między Habsburgami a Jagielonami

1515 r.

zdobycie Grenady i koniec rekonkwisty, pierwsza wyprawa Krzysztofa Kolumba

1492 r.

druga wyprawa Krzysztofa Kolumba

1493 r.

dotarcie Vasco da Gamy drogą morską do Indii

1498 r.

ogłoszenie przez Marcina Lutra 95 tez w Wittenberdze

1517 r.

opłynięcie kuli ziemskiej przez Ferdynanda Magellana

1519 - 1522 r.

bitwa pod Mochaczem

1526 r.

ogłoszenie przez Henryka VIII Aktu supremacji- powstanie Kościoła anglikańskiego

1534 r.

początek działalności Jana Kalwina

1536 r.

sobór powszechny w Trydencie

1545-1563 r.

pokój w Augsburgu

1555 r.

bitwa pod Lepanto

1571 r.

Noc św Bartłomieja-rzeź hugenotów

1572 r.

wydanie Edyktu nantejskiego

1598 r.

Wielka Smuta

1598-1613 r.

wojna trzydziestoletnia

1618-1648 r.

bitwa pod Białą Górą

1620 r.

pokój westfalski kończący wojnę trzydziestoletnią

1648 r.

ściecie Karola I i ogłoszenie Anglii republiką

1649 r.

Oliver Cromwell lordem protektorem

1653-1658 r.

restauracja monarchi Anglii

1660 r.

bitwa pod Wiedniem

1683 r.

powstanie Ligi Świętej

1684 r.

chwalebna (sławetna) rewolucja

1688 r.

pokój w Karłowicach

1699 r.

wielka wojna północna

1700-1721 r.

bitwa pod Płotawą

1709 r.

bostońskie picie herbaty

1773 r.

początek wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych

1775 r.

przyjęcie Deklaracji niepodległości Stanów Zjednoczonych

1776 r.

Uchwalenie konstytucji Stanów Zjednoczonych

1787 r.

zdobycie Bastylii, wybuch rewolucji we Francji

1789 r.

uchwalenie konstytucji Francji

3 września 1791

bitwa po Valmy, ogłoszenie Francji republiką

1792 r.

ścięcie Ludwika XVI

1793 r.

przewrót termidorański we Francji

1794 r.

początek dyrektoriatu we Francji

1795 r.

pokój Campio Formio i rozpad I koalicji antyfrancuskiej

1797 r.

wyprawa Napoleona do Egiptu

1798 r.

zamach 18 brumaire'a i początek konsulatu we Francji, zawiązanie II koalicji antyfrancuskiej

1799 r.

pokój w Lunéville

1801 r.

pokój w Amies i rozpad II koalicji antyfrancuskiej

1802 r.

koronacja Napoleona Bonapartego na cesarza Francuzów, wprowadzenie kodeksu cywilnego przez Napoleona

1804 r.

zawiązanie III koalicji antyfrancuskiej, bitwa pod Trafalgarem i Austerlitz

1805 r.

likwidacja Świętego Państwa Rzymskiego i powstanie Związku Reńskiego, zawiązanie IV koalicji antyfrancuskiej, bitwy pod Jeną i Auerstaedt, ogłoszenie blokady kontynentalnej

1806 r.

pokój w Tylży

1807 r.

początek antyfrancuskiego powstania w Hiszpanii

1808 r.

zawarcie V koalicji antyfrancuskiej, pokój w Schönbrunn

1809 r.

wyprawa armii Napoleona na Rosję, bitwy pod Bordino i nad Berezyną, zawiązanie VI koalicji antyfrancuskiej

1812 r.

bitwa pod Lipskiem (bitwa narodów)

1813 r.

abdykacja Napoleona, początek obrad kongresu wiedeńskiego

1814 r.

"100 dni Napoleona"; zawiązanie się VII koalicji antyfrancuskiej i bitwa pod Wateloo, podpisanie Aktu końcowego kongresu wiedeńskiego i utworzenie Świetego Przymierza

1815 r.

ogłoszenie doktryny Monroego

1823 r.

powstanie dekambrystów

1825 r.

rewolucja lipcowa we Francji, rewolucja i ogłoszenie niepodległości Belgii, uzyskanie przez Grecję pełnej niepodległości

1830 r.

powstanie Niemieckiego Związku Celnego

1834 r.

wybuch Wiosny Ludów w Europie

1848 r.

powstanie węgierskie

1848-1849 r.

wojna krymska

1853-1856 r.

ogłoszenie teorii ewolucji przez Karola Darwina, zwycięstwo Francji i Piemontu w wojnie z Austrią

1859 r.

wyprawa tysiąca czerwonych koszul Giuseppe Garibaldiego

1860 r.

powstanie Królestwa Włoch, uwłaszczenie chłopów w Rosji, wybuch wojny secesyjnej

1861 r.

utworzenie Czerwonego Krzyża

1863 r.

zwycięstwo Prus i Austrii w wojnie z Danią, powstanie I międzynarodówki

1864 r.

koniec wojny secesyjnej, zniesienie niewolnictwa Stanów Zjednoczonych

1865 r.

zwycięstwo Prus w wojnie z Austrią

1866 r.

utworzenie monarchii austro-węgierskiej, powstanie Związku Północnoniemieckiego

1867 r.

wojna francusko-pruska

1870-1871 r.

powstanie II Rzeszy Niemieckiej, Komuna Paryska

1871 r.

powstanie trójprzymierza (sojusz Niemiec, Austro-Węgier i Włoch)

1882 r.

zawarcie układu pomiędzy Francją i Rosją

1892 r.

pierwsza projekcja filmowa-początki kina

1895 r.

pierwsze nowożytne igrzyska olimpijskie

1896 r.

podpisanie "serdecznego porozumienia" przez Francję i Wielką Brytanie, początek wojny rosyjsko-japońskiej

1904 r.

rewolucja w Rosji

1905 r.

zamach na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda w Sarajewie (28 VI); wybuch I wojny światowej (28 VII); bitwa pod Tannenbergiem (VIII-IX); bitwa nad Marną (IX)

1914 r.

bitwa pod Ypres-zastosowanie gazów bojowych (IV)

1915 r.

bitwa pod Verdun (II-XII); bitwa jutlandzka (V-VI); bitwa nad Sommą (VI-XI)

1916 r.

wybuch rewolucji lutowej w Rosji i abdykacja Mikołaja II (III); przystąpienie USA do wojny po stronie ententy (IV); początek bolszewickiego przewrotu (rewolucja październikowa) w Rosji (XI)

1917 r.

ogłoszenie 14 punktowego planu pokojowego przez Thomasa Woodrowa Wilsona (I); pokój brzeski i wycofanie się Rosji z wojny (3 III); abdykacja Wilhelma II i powstanie Republiki Weimarskiej (9 XI); podpisanie rozejmu w Compiègne (11 XI)

1918 r.

podpisanie traktatu wersalskiego (28 VI); podpisanie traktatu pokojowego z Austrią w Saint- Germain (10 IX); podpisanie traktatu pokojowego z Bułgarią w Neully-sur-Seine (27 XI)

1919 r.

podpisanie traktatu pokojowego z Węgrami w Trianon (4 VI); podpisanie traktatu pokojowego z Turcją w Sèrves (10 VIII)

1920 r.

zawarcie niemiecko-radzieckiego układu w Rapallo (IV); marsz na Rzym i przejęcie władzy przez Mussoliniego (X); powstanie ZSRR (30 XII)

1922 r.

traktat pokojowy z Turcją w Lozannie rewidujący postanowienia w Sèvres (24 VII) pucz monachijski (XI)

1923 r.

układ w Locarno (X)

1925 r.

podpisanie paktu Brianda-Kelloga

1928 r.

czarny czwartek na giełdzie w Nowym Jorku-początek wielkiego kryzysu

24 październik 1929 r.

zajęcie Mandżurii przez wojska japońskie

1931 r.

Wielki Głód na Ukrainie i Kubaniu

1932-1933 r.

powołanie Adolfa Hitlera na urząd kanclerza Niemiec

30 stycznia 1933 r.

noc długich noży

czerwiec 1934 r.

wielka czystka w ZSRR

1934-1939 r.

przywrócenie powszechenej służby wojskowej w Niemczech i powstanie Wehrmachtu

marzec 1935 r.

uchwalenie ustaw Norymberskich w Niemczech

wrzesień 1935 r.

atak Włoch na Abisynię

październik 1935 r.

wojna domowa w Hiszpanii

1936-1939 r.

remilitaryzacja Nadrenii

marzec 1936 r.

zawarcie niemiecko-włoskiego traktatu o przyjaźni- oś Berlin-Rzym

październik 1936 r.

powstanie paktu antykominternowskiego- sojuszu Niemiec i Japonii

listopad 1936 r.

Anschluss Austrii

marzec 1938 r.

konferencja w Monachium

wrzesień 1938 r.

noc kryształowa w Niemczech

listopad 1938 r.

rozbiór Czechosłowacji i utworzenie protektoratu Czech i Moraw

marzec 1939 r.

zajęcie Albanii przez wojska włoskie

kwiecień 1939 r.

pakt Ribbentrop-Mołotow

23 sierpnia 1939 r.

wypowiedzenie wojny Niemcom przez Francję i Wielką Brytanię

3 września 1939 r.

agresja ZSRR na Finlandie - początek zimnej wojny

30 listopad 1939 r.

atak Niemiec na Danię, Norwegię i Belgię, Holandię, Luksemburg i Francję

kwiecień-maj 1940 r.

włączenie Litwy, Łotwy, Estonii i Besarabii do ZSRR

czerwiec-sierpień 1940 r.

bitwa o Anglię

sierpień-wrzesień 1940 r.

zawarcie w Berlinie paktu trzech

wrzesień 1940 r.

agresja Włoch na Grecję

październik 1940 r.

agresja państw osi na Grecję i Jugosławię

kwiecień 1941 r.

atak niemiecki na ZSRR

22 czerwca 1941 r.

japoński nalot na Pearl Harbor i przystąpienie USA do wojny

7 grudnia 1941 r.

konferencja Wannsee-decyzja o ostatecznym rozwiązaniu kwestii żydowskiej

styczeń 1942 r.

klęska japończyków w bitwie o Midway

czerwiec 1942 r.

desant aliantów w Afryce Północnej

listopad 1942 r.

kapitulacja wojsk niemieckich pod Staliningradem

2 luty 1943 r.

bitwa na Łuku Kurskim

lipiec-sierpień 1943 r.

lądowanie aliantów na Sycylii

10 lipca 1943 r.

kapitulacja faszystowskich Włoch

8 września 1943 r.

konferencja Wielkiej Trójki w Teheranie

28 listopada-1 grudnia 1943 r.

lądowanie aliantów w Normandii

6 czerwca 1944 r.

konferencja Wielkiej Trójki w Jałcie

4-11 luty 1945 r.

konferencja w San Francisco-utworzenie ONZ

kwiecień-czerwiec 1945 r.

bezwarunkowa kapitulacja Niemiec

8 maja 1945 r.

konferencja Wielkiej Trójki w Poczdamie

17 lipca- 2 sierpnia 1945 r.

zrzucenie bomb atomowych na Hiroszimę i Nagasaki

6 i 9 sierpnia 1945 r.

bezwarunkowa kapitulacja Japonii

2 września 1945 r.

wystapienie Churchilla w Fulton-początek zimnej wojny

marzec 1946 r.

ogłoszenie planu Marshalla

czerwiec 1947 r.

proklamacja niepodległości Izraela

maj 1948 r.

początek kryzysu berlińskiego

czerwiec 1948 r.

powstanie NATO

kwiecień 1949 r.

powstanie RFN-u

wrzesień 1949 r.

powstanie Chińskiej Republiki Ludowej

październik 1949 r.

powstanie NRD

październik 1949 r.

wojna w Korei

1950-1953 r.

stworzenie EWWiS

1951 r.

śmierć Józefa Stalina

5 marca 1953 r.

powstanie robotników w NRD

czerwiec 1953 r.

utworzenie Układu Warszawskiego

maj 1955 r.

XX Zjazd KPZR i tajny referat Chruszczowa

luty 1956 r.

wybuch rewolucji węgierskiej

październik 1956 r.

kryzys sueski

październik-grudzień 1956 r.

podpisanie traktatów rzymskich- powstanie EWG i Euroatomu

1957 r.

przejęcie władzy na Kubie przez Fidela Castro

1959 r.

kryzys kubański

1962 r.

obrady soboru watykańskiego II

1962-1965 r.

interwencja militarna USA w Wietnamie

1964-1973 r.

początek rewolucji w Chinach

1966 r.

rewolta studencka w Europie Zachodniej i USA; stłumienie praskiej wiosny przez Układ Warszawski

sierpień 1968 (układ warszawski)

lądowanie amerykańskich kosmonautów na księżycu

1969 r.

zamach na JP II

13 maja 1981 r.

katastrofa elektrowni atomowej w Czarnobylu

26 kwietnia 1986 r.

wycofanie wojsk radzieckich z Afganistanu

luty 1989 r.

masakra studentów na placu Tian' an- men w Pekinie

4 czerwca 1989 r.

Jesień Ludów- upadek rządów komunistycznych w Europie Środkowo-Wschodniej

październik-grudzień 1989 r.

ogłoszenie niepodległości przez Litwę

marzec 1990 r.

zajęcie Kuwejtu przez Irak

sierpień 1990 r.

zjednoczenie Niemiec

październik 1990 r.

I wojna w Zatoce Perskiej

styczeń-luty 1991 r.

rozpad ZSRR i powstanie wspólnoty niepodległych państw

grudzień 1991 r.