konstytucja

polskie tradycje demokratyczne - artykuły henrykowskie data

1573

artykuły henrykowskie co postanawiały

zasada wyboru króla w ramach wolnej elekcji, wypowiedzenie wojny mógł tylko sejm, prawo do różnych wyznań

konstytucja marcowa data

17.03.1921 r.

konstytucja marcowa postanowienia

wprowadzenie trójpodziału władzy

inicjatywa ustawodawcza w zakresie zmiany konstytucji rp

prezydent lub co najmniej 1/5 ustawowej l posłów lub senat

jak uchalić zmianę w konstytucji?

wymaga uchwalenia odrębnej ustawy przez sejm, większością 2/3 w obecności co najmniej połowy ustawowej l posłów oraz przez senat bwg w obecności co najmniej połowy ustawowej l senatorów

jeżeli chodzi o zmianę w I, II lub XII rodziale konstytucji to co może być?

referendum ogólnokrajowe

konstytucyjne zasady ustroju polski 1

republikańskiej formy rządu, demokratycznego państwa prawnego, unitarnej formy państwa, zwierzchnictwa narodu, gwarancji praw i wolności jenostki, konstytucjonalizmu,

konstyt zasady ustroju polski 2

podziału i równowagi władz, pluralizmu polit, decentralizacji władzy publicznej, samorządności, społecznej gosp rynkowej

republikańska forma rządów

państwo jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli, przejawia się to w wyborze przedstawicieli do organó władzy

demokratyczne państwa prawa

organy władzy działają na pods i w granicy prawa, wybieranie przedstawicieli, pluralizm, gwarancja praworządności

jednolitość państwa (unitarna forma państwa)

na całym terytorium państwa obowiązuje jednolita organziacja władzy i jednolity system prawny

zwierzchnictwo narodu

źródłem wszelkiej władzy w państwie, czyli suwerenem jest naród, bezpośrednio lub pośrednio

prawa i wolności jednostki

gwarancja praw i wolności

konstytucjonalizm

konstytucja RP jest najwyższym i najważniejszym źródłem prawa w Polsce

podział i równowaga władz

władze ustawodawcza (legislatywa) sprawują dwie izby parlamentu, władzę wykonawczą (egzekutywę) gł państwa i rząd, a władza sądownicza (judykatywa) sądy i trybunały

pluralizm polityczny i społeczny

swoboda tworzenia i działania partii politycznych jak i innych org

decentralizacja władzy publicznej

funkcjonowanie jednostek samorządu terytorialnego, którym powierzono część zadań publicznych

samorządność

samorządy wykonują zadania wyznaczone przez władzę, ale mają reż gwarancje podejmowania decyzji samodzielnych, jest też możliwość tworzenia innych samorządów

społeczna gospodarka rynkowa

wolność działalności gosp, własność prywatna, solidarność, dialog i współpraca partnerów społ