soru |
cevap |
Jakiego pochodzenia jest tkanka łączna? listka öğrenmeye başla
|
|
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
Cechą charakterystyczną tkanki łącznej jest jej budowa, a od innych tkanek różni ją to, że komórki nie przylegają ściśle do siebie
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
• komórki - różnego typu w zależności od rodzaju tkanki • substancja międzykomórkowa
|
|
|
Substancja międzykomórkowa - skład öğrenmeye başla
|
|
• włókna • substancja podstawowa • płyn tkankowy
|
|
|
Rodzaje włókien tkanki łącznej öğrenmeye başla
|
|
• włókna kolagenowe • włókna siateczkowe (srebrochłonne) • włókna sprężyste
|
|
|
Cechy włókien kolagenowych öğrenmeye başla
|
|
pęczki o grubości od kilku do kilkunastu mikrometrów, czasem mogą się rozgałęziać. oporne na rozciąganie i wytrzymałe na rozerwanie. W czasie gotowania w wodzie przekształcają się w klej zwierzęcy (żelatynę) -> nazywa się je również włóknami klejodajnymi
|
|
|
Jak barwią się włókna kolagenowe? öğrenmeye başla
|
|
Eozyną na różowo, błękitem anilinowym na niebiesko
|
|
|
Jaka jest grubość pęczków włókien kolagenu? öğrenmeye başla
|
|
od kilku do kilkunastu mikrometrów
|
|
|
Organizacja włókna kolagenowego öğrenmeye başla
|
|
tropokolagen -> kolagen -> włókienka/fibryle
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
składa się z trzech lewoskrętnych łańcuchów polipeptydowych spiralnie zwiniętych typu α
|
|
|
Co ile nanometrów cząsteczki tropokolagenu wykazują prążkowanie? öğrenmeye başla
|
|
|
|
|
akie białko stanowi 30% wszystkich białek? öğrenmeye başla
|
|
|
|
|
Aminokwasy wchodzące w skład kolagenu öğrenmeye başla
|
|
glicyna, lizyna, prolina, hydroksylizyna i hydroksyprolina
|
|
|
Cukrowce wchodzące w skład kolagenu öğrenmeye başla
|
|
heksozy - glukoza i galaktoza
|
|
|
Gdzie występuje kolagenaza? Komórki i inne (4) öğrenmeye başla
|
|
Sok trzustkowy, Lizosomy fibroblastów, histiocyty, osteoblasty i inne
|
|
|
Co odróżnia poszczególne typy kolagenu? 3 öğrenmeye başla
|
|
1. Składem aminokwasów, 2. miejscem występowania, 3. zdolnością do wytwarzania fibryli, włókien i pęczków
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
kolagen typu I, II, III, IV, VII
|
|
|
Gdzie występuje kolagen I? 7 öğrenmeye başla
|
|
1. kość, 2. zębina, 3. ścięgna, 4. więzadła, 5. skóra, 6. torebki włókniste narządów, 7. tkanka łączna wiotka
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
chrząstka szklista i sprężysta, jądra miażdżyste dysków międzykręgowych, ciało szkliste gałki ocznej
|
|
|
Występowanie kolagenu III öğrenmeye başla
|
|
buduje włókna siateczkowe – tkanka łączna siateczkowata (narządy limfatyczne i szpik), warstwa brodawkowata skóry, naczynia krwionośne, mięśnie gładkie, narządy miąższowe (wątroba, śledziona)
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
|
|
|
Występowanie kolagenu VII öğrenmeye başla
|
|
błony podstawne, głównie w nabłonkach wielowarstwowych płaskich, np. naskórek,
|
|
|
Jakie komórki posiadają zdolność do syntezy kolagenu? 8 öğrenmeye başla
|
|
1. fibroblasty, 2. chondroblasty, 3. osteoblasty, 4. odontoblasty miazgi zęba, 5. hepatocyty, 6. komórki mięśni gładkich, 7. lemocyty, 8. komórki nabłonka nerki
|
|
|
Jaki kolagen tworzy włókna siateczkowe? Barwienie włókien siateczkowatych öğrenmeye başla
|
|
Kolagen typu III (wytwarzany przez fibroblasty)
|
|
|
Gdzie występują włókna siateczkowe? 9 öğrenmeye başla
|
|
1. błony podstawne, 2. otoczenie komórek tłuszczowych, 3. podpieranie śródbłonka naczyniowe, 4. podpieranie sarkolemmy komórek mięśniowych, 5. endoneurium w nerwach, 6. podpora włóknista zrębu narządów limfatycznych (węzłów chłonnych, śledziony), 7. komórki nabłonkowe wątroby, 8. narządy dokrewne, 9. rusztowanie dla skóry, błony śluzowej żoładka i jelit.
|
|
|
Jak wybarwiają się włókna sprężyste? öğrenmeye başla
|
|
Orceina na brunatny oraz rezorcyno-fuksyna na stalowoniebieski
|
|
|
Właściwości włókien sprężystych öğrenmeye başla
|
|
średnica mniejsza niż wł. kolagenowych; zdolność do łatwego rozciągania oraz duża odporność na rozrywanie. Pękają dopiero wówczas, jeżeli przekroczą swoją długość o 150 % długości wyjściowej, natomiast przy mniejszym rozciągnięciu powracają do pierwotnej postaci
|
|
|
Występowanie włókien sprężystych? 6 öğrenmeye başla
|
|
1. ściany naczyń krwionośnych - szczególnie aorta, 2. ściany pęcherzyków płucnych i oskrzeli, 3. niektóre więzadła (karkowe, struny głosowe), 4. chrząstka sprężysta, 5. skóra, 6. tkanka łączna wiotka
|
|
|
Organizacja włókien sprężystych öğrenmeye başla
|
|
pojedyncze włókna nie tworzące pęczków, rozgałęziają się, tworząc sieć
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
Białko budujące błony sprężyste, podobne do kolagenu
|
|
|
Skąłdniki substancji międzykomórkowej öğrenmeye başla
|
|
glikozaminoglikany, proteoglikany i białka niekolagenowe.
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
polisacharydy tworzące duże i nierozgałęzione łańcuchy. Ich cząsteczki zbudowane są z powtarzających się cząsteczek dwucukrowych. W skład dwucukru wchodzi aminocukier (acetyloglukozamina i / lub acetylogalaktozamina) oraz kwas uronowy (kwas glukuronowy lub galakturonowy).
|
|
|
Budowa glikozaminoglikanów (po modyfikacji) öğrenmeye başla
|
|
Zawartośc siarki - chondroitynosiarczany; dodatek reszt karboksylowych/siarczanowych - charakter polianionów;
|
|
|
Barwienie glikozaminoglikanów öğrenmeye başla
|
|
zmiana koloru barwnika, najczęściej z niebieskiego na czerwony
|
|
|
Właściwości glikozaminoglikan öğrenmeye başla
|
|
wiązania jonów dodatnich, takich jak Na+ oraz silnie wiążą wodę, będąc jej głównym magazynem w przestrzeni międzykomórkowej (nadaje sprężystość), łączą się z białkami tworząc proteoglikany
|
|
|
który glikozaminoglikan nie łączy się z białkami? öğrenmeye başla
|
|
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
monomer proteoglikanu + kwas hialuronowy - wypełnianie substancji międzykomórkowej
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
umożliwiają dyfuzję składników między komórkami i krwią, a dzięki sieciowemu układowi pełnią także funkcję mechaniczną, zwłaszcza w tkance chrzęstnej. Również wpływają one na adhezję i wiązanie czynników wzrostu
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
|
|
|
postać fibronektyny w różnych miejscach öğrenmeye başla
|
|
wiąże się z proteoglikaniami, kolagenem, integrynami błon; wpływa na adhezję komorek (integrację substancji międzykomórkowej z komórkami; ułatwia fagocytozę) fibryle; w surowicy jako białko osocza, w tkance łącznej jest białkiem włóknistym
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
jej cząsteczki mają kształt krzyży; występuje ona jako główny składnik błony podstawnej (w blaszkach podstawnych); wiąże tu komórki z kolagenem typu IV i cząsteczkami perlekanów; w jej wytwarzaniu biorą udział komórki nabłonka i śródbłonka.
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
przesącz osocza krwi w odcinku tętniczym sieci naczyń włosowatych, a następnie przepływa przez tkankę łączną właściwą i w odcinku żylnym sieci naczyń włosowatych przenika do krwi
|
|
|
W jakich stanach patologicznych występuje obrzęk? 3 öğrenmeye başla
|
|
1. zaczopowanie żył, 2. niewydolność mięśnia sercowego, 3. miejscowe zwiększenie stęzenia histaminy zwiększające przepuszczalność naczyń
|
|
|
Fibroblasty - cechy, występowanie öğrenmeye başla
|
|
właściwe komorki tkanki łącznej, najliczniejsze w tkance łącznej właściwej
|
|
|
Substancje wydzielane przez fibroblasty öğrenmeye başla
|
|
włókna kolagenowe, siateczkowate i sprężyste, składniki substancji podstawowej, enzymy - metaloproteazy (np. kolagenaza)
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
kształt wrzecionowaty, wypustki, zasadochłonna cytoplazma, duże owalne jądro, RER, aparat Golgiego, wakuole wydzielnicze
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
fibroblasty w stanie spoczynku
|
|
|
Gdzie występują miofibroblasty? 2 öğrenmeye başla
|
|
1. W kosmkach jelitych - skurcz kosmka, 2. mięśnie gładkie większych naczyń krwionośnych
|
|
|
Gdzie występują licznie melanofory? 3 öğrenmeye başla
|
|
1. naczyniówce i tęczówce oka, 2. brodawka sutka, 3. skóra narządów płciowych zewnętrznych melanina wytwarzana w melanocytach z tyrozyny w obecności tyrozynazy
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
Wyglądem przypominają fibroblasty. W tkankach łącznych leżą głównie pobliżu naczyń krwionośnych. W przypadku pobudzenia są one multipotencjalne i mogą różnicować się w nowe rodzaje komórek tkanki łącznej właściwej a nawet oporowej
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
makrofagi w tkance łącznej właściwej szpik kostny (monoblasty) -> monocyty we krwi -> histiocyty w tkance łącznej
|
|
|
Jak barwi się cytoplazma histiocytów-makrofagów? öğrenmeye başla
|
|
Jak barwi się cytoplazma histiocytów-makrofagów? kwasochłonnie
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
Owalny kształt, owalne lub nerkowate jądro, dużo lizosomów i wakuoli ze sfagocytowanym materiałem
|
|
|
Makrofagi wolne/wędrujące öğrenmeye başla
|
|
makrofagi aktywnie przemiszczające się w tkance łącznej i wykazujące właściwosci żerne np. w stanach zapalnych
|
|
|
Co się dzieje ze sfagocytowanymi struktirami? öğrenmeye başla
|
|
pożeranie bakterii i zużytych lub uszkodzonych komórek, fragmentów tkanek, kompleksów antygen – przeciwciało są całkowicie rozkładane przy udziale kwaśnych hydrolaz zawartych w lizosomach makrofagów, lub też mogą być tylko częściowo rozkładane i prezentowane limfocytom
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
nieswoista, immunofagocytoza
|
|
|
Występowanie komórek tucznych? 6 öğrenmeye başla
|
|
1. Skóra, 2, Układ oddechowy, 3, narządy limfatyczne, 4. OUN, 5. w pobiliżu naczyń krwionośnych - głównie małych tętniczych, 6. błona śluzowa przewodu pokarmowego
|
|
|
Jaka jest charakterystyczna cecha komórek tucznych? öğrenmeye başla
|
|
Ziarnistości zasadochłonne w cytoplazmie otoczone błoną
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
wywoływanie lokalnego stanu zapalnego w reakcji na substancje obce
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
Duże, kształtu owalnego. Jądra są kuliste z wyraźną chromatyną ułożone centralnie, organella komórkowe, z wyjątkiem aparatu Golgiego, są słabo rozwinięte. Błona komórkowa pofałdowana, tworzy liczne mikrokosmki receptory dla przeciwciał IgE na powierzchni
|
|
|
Zawartość ziarnistości komórek tucznych öğrenmeye başla
|
|
heparyna, histamina, enzymy proteolityczne (proteazy), cytokiny
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
hamuje ona krzepnięcie krwi, inaktywuje histaminę, a także przeciwdziała miażdżycy ponieważ jest silnym aktywatorem lipazy lipoproteinowej (enzymu rozkładającego tłuszcze lipoprotein)
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
zwiększa przepuszczalność naczyń krwionośnych powoduje rozszerzenie małych żył, wywołuje skurcz mięśni gładkich dużych naczyń krwionośnych, pobudza wydzielanie śluzu i soku żołądkowego, bierze udział w reakcjach anafilaktycznych i alergicznych
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
dekarboksylacja tlenowa aminokwasu histydyny w komórkach tucznych
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
pobieranie prekursorów aminiowych i dekarboksylacja
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
rozkładają białka substancji międzykomórkowej, poprzez odszczepienie od białek surowicy krótkich peptydów prowadzą do powstania kinin
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
TNF-α, czynnik hemotaktyczny dla eozynofili, czynnik hemotaktyczny dla neutrofili, czynnik aktywujący płytki krwi, peptyd rozszerzający naczynia-VIP
|
|
|
Substancje wytwarzane przez mastocyty oddawane do środowiska öğrenmeye başla
|
|
leukotrieny, prostaglandyny (pochodne kwasu arachidonowego), interleukiny, aktywne rodniki tlenowe, hydroksylowe, nadtlenek wodoru
|
|
|
Uwalnianie substancji przez mastocyty öğrenmeye başla
|
|
Stale uwalniane: heparyna (powoli po związaniu z białkiem) i histamina (od razu do subst. międzykomórkowej) uwalnianie całych ziaren z pobudzonej kom. tucznej
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
substancje uwalniane z mastocytów
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
natychmiastowa odpowiedź organizmu na wniknięty antygen, na który organizm jest nadmiernie wrażliwy (uczulony obrzęk, katar sienny, astma oskrzelowa atopowa, pokrzywka
|
|
|
Gdzie występują komórki plazmatyczne? 2 öğrenmeye başla
|
|
1. narządy limfatyczne, 2. błony śluzowe przewodu pokarmowego miejsca styku organizmu z bakteriami; w stanach zapalnych
|
|
|
Jaką cechą charakterystyczną budowy odznaczają się plazmocyty? öğrenmeye başla
|
|
Jądro szprychowe, cytoplazma zasadochłonna bogata w organella komórkowe świadczące o produkcji białka na eksport (RER, aparat Golgiego)
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
produkcja immunoglobulin będących przeciwciałami (wydzialne egzocytozą) biorą udział w odpowiedzi humoralnej
|
|
|
Gdzie występują perycyty, komórki przydanki? öğrenmeye başla
|
|
naczynia krwionośne, szczególnie naczynia włosowate, tętniczki i żyłki kom mezenchymalne + mięśn. gładkie; cytoplazma z aktyną i miozyną -> właśc. kurczliwe; mogą różnicować się w fibroblasty i osteoklasty
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
neutrofile, eozynofile, bazofile, limfocyty
|
|
|
Neutrofile w tkance łącznej + zdolność öğrenmeye başla
|
|
w stanach zapalnych; zdolne do ruchu pełzakowatego małe fagocyty tworzone przez neutrofile, fagocytują zwłaszcza bakterie
|
|
|
Eozyonofile w tkance łącznej Normalne występowanie eozynofili öğrenmeye başla
|
|
W przypadku alergii i chorobach pasożytniczych przewodu pokarmowego W tkance łącznej rzadko. Znajdują się w grasicy, w błonie śluzowej przewodu pokarmowego macicy, w tkance łącznej przytarczyc, płuc, gruczołu mlecznego
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
kuliste lub owalne, rozpaltowane jądro 2-3 płaty, kwasochłonne ziarnistości w cytoplazmie fagocytoza kompleksów antygen-przeciwciało
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
wielokrotnie w ciągu swojego życia mogą jako limfocyty krążące przechodzić z krwi do tkanki i odwrotnie
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
zdolność gromadzenia tłuszczu w cytoplazmie
|
|
|
Rodzaje omórek tłuszczowych öğrenmeye başla
|
|
żółte (adipocyty jednopęcherzykowe) i brunatne (wielopęcherzykowe)
|
|
|
Powstawanie kom. tłuszczowych öğrenmeye başla
|
|
lipoblasty -> kom. wrzecionowate z pęcherzykami gromadzącymi tłuszcz -> pęcherzyki zlewają się, powstaje wakuola -> powiększanie się wakuoli -> zepchnięcie jądra na skraj komorki -> kom. tłuszcz. żółta mogą też powstawać brunatne
|
|
|
Ułożenie kom. tłuszcz żółtych öğrenmeye başla
|
|
pojedynczo lub w skupiskach wokół naczyń krwionośnych lub w zwartych zrazikach kulisty kształt, rąbek cytoplazmy z jądrem na obwodzie, jedna duża wakuola tłuszczowa w centrum (nieobłoniona, umocowana filamentami pośrednimi)
|
|
|
Tłuszcz w kom. tłuszczowych öğrenmeye başla
|
|
estry kwasów tłuszczowych i glicerolu oraz estry cholesterolu z tymi kwasami i wolne kwasy tłuszczowe
|
|
|
Komórki tłuszczowe brunatne öğrenmeye başla
|
|
mneijsze od żółtych, kulite jądro w centrum, tłuszcz w postaci licznych drobnych kropel, więcej cytoplazmy, liczne mitochondria w zrazikach, a nie pojedynczo; barwę nadają cytochromy
|
|
|
Tkanka łączna galaretowata niedojrzała w co różnicują się kom. gwiaździste öğrenmeye başla
|
|
tylko w okresie zarodkowym i płodowym, prekursorowa dla wszystkich innych tkanek łącznych; kom. gwiaździste połączone wypustkami, bezpostaciowa subst. międzykom., silnie uwodniona w fibroblasty i inne kom. tkanki łącznej
|
|
|
gdzie występuje tkanka galaretowata dojrzała? 2 öğrenmeye başla
|
|
1. zrąb pępowiny (galareta Whartona), 2. miazga zęba obecność fibroblastów oraz substancji międzykomórkowej bogatej w proteoglikany i posiadającej włókna kolagenowe
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
przeważa substancja międzykomórkowa
|
|
|
Na czynność tkanki łącznej właściwej wpływają: öğrenmeye başla
|
|
ACTH, glikokortykoidy kory nadnerczy, hormony tarczycy, hormony gonad
|
|
|
Komórki w tkance łącznej wiotkiej öğrenmeye başla
|
|
fibroblastów, plazmocytów, mastocytów, nielicznych komórek tłuszczowych, makrofagów, komórek napływowych substancja międzykomórkowa
|
|
|
Jak ułożone są włókna kolagenowe w tkance łącznej wiotkiej? öğrenmeye başla
|
|
W pęczki o luźnym, nieregularnym układzie kolagenowe, siateczkowate, sprężyste
|
|
|
Występowanie tkanki łącznej wiotkiej? 10 öğrenmeye başla
|
|
1. przestrzenie pomiędzy innymi tkankami i narządami, 2. większość błon śluzowych i podśluzowych, 3. torebki narządów i przegrody łącznotkankowe, 4. zrąb dla wielu narządów, 5. otacza naczynia krwionośne, limfatyczne i nerwy, włókna mięśniowe, 6. Błony surowicze jam ciała, 7. warstwa siateczkowata skóry, 8. opona pajęcza, 9. warstwa brodawkowata skóry, 10. tkanka podskórna
|
|
|
Tkanka łączna włóknista zwarta öğrenmeye başla
|
|
przewaga włókien kolagenowych nad sprężystymi, kolagenowe grube i ściśle przylegające; fibrocyty mniej liczne niż w tkance łącznej wiotkiej
|
|
|
Gdzie występuje tkanka łączna zbita nieregularna? 4 öğrenmeye başla
|
|
1. skóra właściwa, błona śluzowa niektórych odcinków dróg moczowych, 3. torebki włókniste niektóych narządów (wątroby, śledzione, nerki), 4. twardóweka gałki ocznej
|
|
|
Tkanka łączna zbita nieregularna - cechy öğrenmeye başla
|
|
dużo wł. kolagenowych w grubych pęczkach ułożonych w róznych kierunkach, tworzą sieć przestrzenną, między pęczkami włókna sprężyste
|
|
|
Gdzie występuje tkanka zbita regularna? 3 öğrenmeye başla
|
|
1. ścięgnach, 2. powięziach, 3. więzadłach
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
Pęczki wł. kolagenowych równolegle do siebie, między nimi KOMÓRKI SKRZYDELKOWE/ścięgniste - fibrocyty układające się w SZEREGI RANVIERA Pęczki włókien otacza ościęgna wewnętrzna (tkanka łączna wiotka) i zewnętrzna (tkanka łączna włóknista zwarta)
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
otaczają stawy maziowe i przyczepiają się z jednej strony do kości, a z drugiej do zewnętrznej powierzchni torebki stawowej. W budowie są podobne do ścięgien + wł. sprężyste
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
pęczki włókien kolagenowych w warstwach, równoległe w warstwach, warstwy do siebie pod kątem
|
|
|
Gdzie występuje tkanka łączna siateczkowata (retikulinowa) 2 öğrenmeye başla
|
|
1/ zrąb narządów limfatycznych (węzły chłonne, migdałki, śledziona, 2. błony śluzowe blaszka właściwa przewodu pokarmowego - jelito cienkie i grube
|
|
|
Tkanka łączna siateczkowata - wygląd öğrenmeye başla
|
|
kom. gwiaździste łączące się ze sobą wypustkami (siateczka) oraz fibroblasty - komórki siateczki wytwarzające wł. retikulinowe
|
|
|
Gdzie występuje tkanka tłuszczowa żółta? 5 öğrenmeye başla
|
|
1. warstwa podskórna skóry, 2. otacza naczynia krwionośne, 3. nerki, 4. serce, 5. sieć duża i mała
|
|
|
Cechy kom. tkanki tłuszczowej żółtej öğrenmeye başla
|
|
wielokątne komórki, sygnetowaty wygląd, kolor dzięki karetonoidom (lipochromom)
|
|
|
Funkcje tkanki tłuszcz. żółtej öğrenmeye başla
|
|
magazyn energetyczny, izolator termiczny, amortyzator wstrząsów, lipogeneza i lipoliza, wydzielanie hormonow (i adipocytokin)
|
|
|
Jakie hormony wpływaja na tkankę tłuszczową żółtą? 6 öğrenmeye başla
|
|
1. hormony tarczycy, 2. hormon wzrostu, 3. prolaktyna, 4. glikokortykoidy, 5. ACTH, 6. lipotropina
|
|
|
Gdzie występuje tkanka tłuszczowa brunatna? 8 öğrenmeye başla
|
|
1. tkanka podskórna okolicy międzyłopatkowej, 2. na szyi, 3. śródpiersie, 4. okolica nerek, 5. nadnercza, 6. grasica, 7. przytarczyce, 8. w pobliżu tętnic szyjnych i podobojczykowych
|
|
|
Cechy tkanki tłuszcz. brunatnej öğrenmeye başla
|
|
układają się w zraziki przedzielone tkanką łączną właściwą wiotką, bogato unaczyniona termoregulacja (wytwarzanie ciepła) regulowana przez układ nerwowy (noradrenalinę) i hormony tarczycy
|
|
|
Co, jako gruczoł dokrewny, wydziala tkanka tłuszczowa żółta? 6 öğrenmeye başla
|
|
1. leptyna, 2. rezystyna, 3. adiponektyna, 4. angiotensyna, 5. IL-g, 6. TNF-alfa
|
|
|
Wygląd kom. tłuszcz brunatnych öğrenmeye başla
|
|
centralnie położone jądro, tłuszcz w postaci drobnych kropelek, kolor brunatny - cytochromy w mitochondriach
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
kom chrzęstne - chondrocyty oraz substancja międzykomórowa (włókna kolagenowe i sprężyste, substancja podstawowa z wodą związaną)
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
brak naczyń krwionośnych, limfatycznych i nerwów, niski metabolizm, pochodzenie mezenchymalne
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
zbudowana jest z tkanki łącznej włóknistej. Zawiera naczynia krwionośne oraz komórki mezenchymalne, które różnicują się w komórki chrząstkotwórcze tzw. chondroblasty, odżywianie chrząstki - dyfuzja subs. odż. przez nią, rozbudowa od zewnątrz (apozycja)
|
|
|
Jak odżywiają się chrząstki stawowe öğrenmeye başla
|
|
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
komórki chrząstki leżące w jamkach chrzęstnych pojedynczo lub w grupach izogenicznych
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
grupa chondrocytów powstała w wyiku podziału jednego, w chrząstkach nasadowych mają układ słupkowy
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
kształt owalny lub kulisty, wieksze w cz. środkowej, mniejsze na obwodzie chrząstki; jedno lub dwa jądra z jąderkiem lub jąderkami kolagen, glikozaminoglikany oraz białka wydzielane następnie do substancji międzykomórkowej jako proteoglikany
|
|
|
Co pobudza podziały chondrocytów? 4 Co hamuje aktywność chondrocytów? 2 öğrenmeye başla
|
|
1. hormon wzrostu, 2. somatomedyna, 3. testosteron, 4. tyroksyna 1. Kortyzon, 2. estrogeny
|
|
|
Składnikami substancji podstawowej tkanki chrzęstnej? 3 opis subs. międzykomórkowej chrząstki öğrenmeye başla
|
|
1. kwas hialuronowy, 2. proteoglikany bogate w chondroitynosiarczany (chondroityna A i C), 3. siarczan keratanu jednorodna subs. podstawowa i włókna
|
|
|
Co zmienia się w miarę starzenia tkanki chrzęstnej? öğrenmeye başla
|
|
Zwiększa się ilość siarczanu keratanu.
|
|
|
Na co wpływa obecność chondroityny i siarczanu keratanu öğrenmeye başla
|
|
decyduje o zasadochłonności substancji podstawowej oraz wpływa na twardość i sprężystość chrząstki (dzięki wiązaniu dużej ilości cząsteczek wody)
|
|
|
Funkcje subs. podstawowej chrząstki öğrenmeye başla
|
|
• mechaniczną (twardość oraz sprężystość, dzięki której chrząstka jest wytrzymała na ściskanie) • pośredniczy w wymianie substancji odżywczych między naczyniami ochrzęstnej a chondrocytami.
|
|
|
Włókna subst. międzykomórkowej chrząstki öğrenmeye başla
|
|
włókna kolagenowe (DWUŁOMNOŚĆ - anizotropowa i kwasochłonna), występujące w chrząstce szklistej i włóknistej, bądź sprężyste w obrębie substancji międzykomórkowej chrząstki sprężystej
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
szklista, włóknista i sprężysta
|
|
|
Gdzie znajduje się chrząstka szklista w 1. okresie zarodkowym i płodowym, 2. w okresie rozwojowym? öğrenmeye başla
|
|
1. tworzy modele chrzęstne całego szkieletu, 2. na granicy nasady i trzonu
|
|
|
Gdzie występuje chrząstka szklista w organizmie dojrzałym? 6 öğrenmeye başla
|
|
1. pierścienie chrzęstne tchawicy, 2. ściana oskrzeli, 3. duże chrząstki krtani (pierścieniowata, tarczowata, nalewkowata), 4. przegroda nosa, 5. powierzchnie stawowe, 6. części chrzęstne żeber
|
|
|
Ile procent suchej masy to włókna kolagenowe w chrząstce szklistej? öğrenmeye başla
|
|
typ II, cienkie fibryle o nieregularnym układzie, brak pęczków, tylko gęsta sieć, bardziej uporządkowane w chrząstce nasadowej
|
|
|
Jak zmienia się barwliwość substancji międzykomórkowej chrząstki wraz z wiekiem? öğrenmeye başla
|
|
W młodym wieku jest zasadochłonna, wraz z wiekiem staje się kwasochłonna, bo zwiększa sie ilość włókien kolagenowych
|
|
|
Ile procent masy chrząstki szkilstej to woda? co buduje subs podstawową öğrenmeye başla
|
|
Ile procent masy chrząstki szkilstej to woda? 70% proteoglikany (wiązanie wody) i kwas hialuronowy
|
|
|
Chondron - terytorium komórkowe öğrenmeye başla
|
|
grupa izogeniczna chondrocytów w jamkach chrzęstnych otoczone grubą warstwą subs. międzykomórkowej; oddzielone od siebie subs. międzyterytorialną zestarzały chondron o zatartych granicach i barwiący się zasadochłonnie
|
|
|
Występowanie chrząstki włóknistej? 4 öğrenmeye başla
|
|
1. krązki międzykręgowe, 2. spojenie łonowe, 3. miejsce przyczepu ścięgien i więzadeł do kości 4. chrząstki śródstawowe mało subs. podstawowej, dużo włókien kolagenowych, zwłaszcza kolagen typu I, ułozone w grube równoległe pęczki, między pęczkami słabo rozwinięte chondrony; odporna na rozciąganie
|
|
|
Występowanie chrząstki sprężystej - siatkowatej öğrenmeye başla
|
|
1. małzowina uszna, 2. przewód słuchowy wewnętrzny, 3. trąbka słuchowa Eustachiusa, 4. małe chrząstki krtani (różkowata, klinowata, wyrostek głosowy chrząstki nalewkowatej), 5. nagłośni, 6. ścianie małych oskrzeli słabo rozwinięte terytoria chrzęstne, regularnie rozmieszczone, włókna kolagenowe II nieliczne; w subs. międzykom. siateczka z włókien sprężystych
|
|
|
Chondrogeneza - subs. międzykomórkowa Chondrogeneza - chondrocyty öğrenmeye başla
|
|
Substancja prochondralna (zasadochłonna) ->wtórna subs. prochondralna (zasadochłonna) + protochondralna (kwasochł) chondroblasty dzielą się i przekształcają w chondrocyty
|
|
|
Rodzaje kom. tkanki kostnej öğrenmeye başla
|
|
kom. osteogenne, osteoblasty, osteocyty, osteoklasty
|
|
|
występowanie w org. dojrzałym öğrenmeye başla
|
|
z mezenchymy pierwotnej, różnicują się w osteoblasty i chondroblasty, w dojrzałym org. są w stanie spoczynku w okostnej, śródkostnej tworząc warstwy kambialne, wyścielają kanały Haversa; jedna warstwa spłaszczonych kom. przylega do beleczek kostnych oraz w szpiku kostnym
|
|
|
Osteoblasty - funkcja, wydzielanie öğrenmeye başla
|
|
synteza skład. org. subs międzykomórkowej kości, synteza kolagenu typu I, glikozaminoglikanów i proteoglikanów, mineralizacja tkanki kostnej
|
|
|
Wygląd osteoblastów w stanie nieaktywnym öğrenmeye başla
|
|
spłaszczone, kształt wrzecionowaty, wydłużone jądra ściśle przylegają do powierzchni kości sześcienny kształt, okrągłe jądro z jąderkiem, zasadochłonna cytoplazma
|
|
|
Co pobudza czynnośc osteoblastów?6 co hamuje czynność osteoblastów öğrenmeye başla
|
|
1. parathormon, 2. hormony tarczycy, 3. hormon wzrostu, 4. witamina d3, 5. cytokiny, 6. prostaglandyny kortykosterydy kory nadnerczy
|
|
|
Kiedy czynne są osteoblasty öğrenmeye başla
|
|
w trakcie wzrostu i rozwoju kości oraz w czasie uszkodzeń
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
Kom. kostne dojrzałej tkanki kostnej, leżą w jamkach kostnych, otoczone subs. międzykomórkową, łączą się za pomocą wypustek biegnących w kanalikach kostnych typu neksus - wymiana metabolitów
|
|
|
Wyściółka jamek i kanalików kostnych öğrenmeye başla
|
|
bezkomórkowa warstwa soli mineralnych
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
kom. kościogubne, powstają po zlaniuu się kom. prekursorowych ze szpiku kostnego; odmiana kom. układu makrofagalnego; wiele jąder, zasadochłonna cytoplazma
|
|
|
Co znajduje się na powierzchni osteoklastów? öğrenmeye başla
|
|
na powierzchni kości w miejscach aktywnej resorpcji, zatoki Howshipa (erozyjne) rąbek szczoteczkowy zwiększający pow. resorpcyjną
|
|
|
enzym aktywny w osteoklastach öğrenmeye başla
|
|
rozsysaniu (rozpuszczaniu) kości i niszczeniu jej, czyli w warunkach fizjologicznych na jej modelowaniu i przebudowie
|
|
|
Co pobudza czynnośc osteoklastów? 3 öğrenmeye başla
|
|
1. parathormon, 2. metabolity wit. D3, 3. czynnik martwicy nowotworów, interleukina 1
|
|
|
Co hamuje aktywność osteoklastów?5 öğrenmeye başla
|
|
1. kalcytonina, 2. estrogeny, 3. interferon, 4. prostaglandyny, 5. tlenek azotu
|
|
|
Skład substancji międzykomórkowej tkanki kostnej Substancje wchodzące w skłąd substancji podstawowej tkanki kostnej. 5 öğrenmeye başla
|
|
osseomukoid (wł. kolagenowe i subs. podstawowa) oraz substancja nieorganiczna (minerał kości) 1. proteoglikany (głównie siarczan chondroityny), 2. białka niekolagenowe - osteonektyna, osteokalcyna, 3. sialoproteiny, 4. lipidy, 5. białka związane z osteogenezą - czynnik wzrostu kości
|
|
|
Substancje nieorganiczne w tkance kostnej Ile procent masy tkanki kostnej to substancje nieorganiczne? öğrenmeye başla
|
|
fosforany wapnia, magnezu, węglan wapnia, jony sodu, potasu, fluoru, chloru; hydroksyapatyt Ca10(PO4)6(OH)2
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
grubowłóknista i drobnowłóknista
|
|
|
Gdzie u człowieka dorosłego występuje tkanka kostna grubowłóknista=splotowata? 3 Gdzie kość splotowata - grubowłóknista występuje w życiu płodowym? öğrenmeye başla
|
|
1. błędnik kostny ucha wewnętrznego, 2. wyrostki zębodołowe szczęki, 3. szwy kostne, wszystkie kości człowieka tzw. kość płodowa
|
|
|
Czym cechuje się kość grubowłóknista? öğrenmeye başla
|
|
duża ilość osteocytów o bezładnym układzie, dużo osseomukoidu, włókna kolagenowe w grubych pęczkach o nieregularnym przebiegu
|
|
|
Tkanka kostna drobnowłóknista - blaszkowata öğrenmeye başla
|
|
zbudowana z blaszek kostnych z substancji międzykomórkowe, w każdej blaszce pojedyncze drobne włókna kolagenowe równoległe do siebie i nietworzące pęczków, pomiędzy blaszkami kom. kostne kość gąbczasta - beleczkowata oraz kość zbita - zwarta
|
|
|
Gdzie znajduje się kość gąbczasta? 2 öğrenmeye başla
|
|
beleczki kostne ułożone z blaszek kostnych ułożonych równolegle; beleczki ukłądają się w różnych kierunkach, dając gąbczasty układ, pomiędzy beleczkami szpik, osteocyty w jamkach łączące się wypustkami w kanalikach kostnych 1. nasady kości długich, 2. wewnątrz kości płaskich
|
|
|
Rodzaje blaszek kości zbitej gdzie znajduje się kość zbita? 2 öğrenmeye başla
|
|
systemowa, międzysystemowa, podstawna zewnętrzna i podstawowa zewnętrzna i wewnętrzna 1. trzony kości długich, 2. zewnętrzne warstwy kości płaskich
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
występują pomiędzy osteonami, powstają dzięki stale zachodzącej przebudowie kości
|
|
|
blaszki podstawowe zewnętrzne blaszki systemowe wewnętrzne öğrenmeye başla
|
|
pokrywają kość od strony zewnętrznej (leżą pod okostną) pokrywają kość od strony jamy szpikowej (leżą pod śródkostną).
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
podstawowa jednostka strukturalna i czynnościowa kości zbitej tzw. system Haversa kształt walca, tworzy go kanał osteonu i otaczające go blaszki kostne
|
|
|
Ile blaszek buduje osteon? Jaka tkanka wypełnia wnętrze kanału Haversa? öğrenmeye başla
|
|
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
blaszki kostne osteounu są ułożone koncentrycznie wokół kanału, kolagen w nich ułożony jest równolegle, w kanalikach kostnych wypustki plazmatyczne osteocytów; kanaliki kostne łączą jamki kostne system kanalików pozwala na transport metabolitów od kanału Haversa do obwodowych części osteonu
|
|
|
Jak się nazywają kanały odżywcze biegnące prostopadle do kanału Haversa? öğrenmeye başla
|
|
kanały Volkmanna; biegną w nich naczynia krwionośne łączące naczynia biegnące w kanałach Haversa
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
Pokrywa zewnętrzną powierzchnię kości z wyjątkiem powierzchni stawowych połączona z kością włóknami kolagenowymi, zbudowana z tkani łącznej włóknistej zwartej, silnie unaczyniona i unerwiona, odżywia kość i szpik
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
zawiera dużo włókien kolagenowych, a mało komórek zawiera liczne komórki osteogenne, które mogą się różnicować w osteoblasty lub chondroblasty i biorą udział w przebudowie kości i naprawie uszkodzeń kości, znajdują się w niej liczne naczynia.
|
|
|
öğrenmeye başla
|
|
warstwa komórek osteogenny pokrywająca wewnętrzne ściany jamy szpikowej
|
|
|
Jakie kości powstają na podłożu mezenchymatycznym? 3 öğrenmeye başla
|
|
1. większość kośći płaskich - kość czaszki, twarzy, obojczyk
|
|
|
Jakie kości rozwijają się na podłożu chrzęstnym? öğrenmeye başla
|
|
|
|
|
Na jakim podłożu rozwija się mankiet kostny? ` öğrenmeye başla
|
|
na podłożu mezenchymatycznym
|
|
|