le espressioni idiomatiche

alzare il gomito

zaglądać do kieliszka

a mano a mano

stopniowo; powoli; krok po kroku

andare a genio

odpowiadać; podobać się; pasować

andare all'altro mondo

przenieść się na tamten świat

andare a penello

leżeć; pasować jak ulał

andare a rotoli

zawalić się; wziąć w łeb; 'diabli wzięli'

andare di bene in meglio

coś idzie coraz lepiej; zmierzać stale ku lepszemu; mieć się coraz lepiej

andare in bestia

wściec się (pot.); wpaść w furię

andare in fiumo

rozwiać się jak dym

andare matto per qualche cosa

wariować; szaleć; przepadać za czymś

andare su tutte le furie (coll.)

wściec się; dostać szału

arrivare (giungere) come un fulmine a ciel sereno

spadać jak grom z jasnego nieba

avercela con qualcuno Non ce l'hai mica con me? Nie masz chyba do mnie żadnych pretensji?

a) mieć z kimś na pieńku (pot.); b) mieć do kogoś pretensje

avere del fegato

być kimś z charakterem, mieć ikrę

avere la bocca che puzza di latte (coll.)

mieć mleko pod nosem

avere la faccia tosta

mieć tupet

avere l'asso nella manica

mieć atuty w kieszeni; mieć asa w rękawie

avere la testa dura

mieć zakuty leb (pot.)

avere le braccia legate

mieć związane ręce

avere le mani bucate

wydawać pieniądze na prawo i lewo; przepuszczać lekką ręką

avere naso (coll.)

mieć nosa (pot.)

non avere neanche una lira

nie mieć złamanego grosza

avere un diavolo per capello

być wściekłym, wściekać się

bere come una spugna (coll.)

pić jak szewc (pot.)

bestemmiare come un turco

kląć jak szewc; kląć w żywy kamień

buttare all'aria

rozrzucić; porozrzucać

cadere dalla padella alla brace

wpaść z deszczu pod rynnę

cadere fra capo e collo

przydarzyć się (spaść człowiekowi na głowę) ni stąd, ni zowąd

cercare il pelo nell'uovo

szukać dziury w całym

chiudere un occhio

przymknąć oczy (na coś)

cogliere (prendere) qualcuno con le mani in sacco

przyłapać kogoś na gorącym uczynku

correre un rischio

ponosić ryzyko, ryzykować; narażać się; wystawić się na niebezpieczeństwo

[correre] voce Corre voce che Giovanni ha vinto il primo premio alla lotteria nazionale, ne sai qualche cosa? Krąży plotka, że Giovanni wygrał główną nagrodę w loterii państwowej, wiesz coś o tym?

mówią, mówi się, że...; krąży plotka; chodzą głosy

costare un occhio della testa

kosztować majątek; być na wagę złota

dare alla testa

uderzać do głowy

dare ai nervi

działać na nerwy (pot.)

dare nell'occhio

rzucać się w oczy

dare il colpo di grazia

zadać ostateczny (decydujący) cios; wykończyć (pot.)

dare i numeri (coll.)

pleść trzy po trzy (pot.)

dare retta

przyznawać rację, słuszność

dare un colpo di telefono

zadzwonić, zatelefonować

darsela a gambe Quando abbiamo visto quel cane, potevamo soltanto darcela a gambe. Kiedy zobaczyliśmy tego psa, mogliśmy tylko wziąć nogi za pas.

wziąć nogi za pas

darci alla pazza gioia Quando ha saputo quella bella notizia, si é data alla pazza gioia. Kiedy dostała tę wspaniałą wiadomość, nie posiadała się z radości.

szaleć, wariować z radości; nie posiadać się z radości

darsi delle arie

zadzierać nosa

dormire come un ghiro (suseł), un macigno (głaz, skała), un orso (niedźwiedź), un sasso (kamień)

spać jak suseł, jak zabity, jak kamień

essere a corto di

nie mieć czegoś, być na bakier z czymś (pot.); jest krucho z czymś

essere al corrente

być na bieżąco, wiedzieć; być au currant (lit.)

essere alla mano

być osobą przystępną (otwartą, bezpośrednią)

essere al verde

być gołym (bez pieniędzy); być bez grosza; być (kompletnie) spłukanym (pot.)

essere di manica larga

mieć (szeroki) gest; mieć łaskawe oko (na kogoś)

essere in gamba

być na poziomie, być w czymś dobrym

essere nato in camicia

urodzić się w czepku; być w czepku urodzonym

essere nuovo di zecca

być zupełnie nowiutkim, nowiusieńkim

essere pazzo da legare

być kompletnym wariatem

essere portato per qualche cosa

mieć do czegoś zmysł, smykałkę

essere quattro gatti

być we trzy osoby na krzyż

essere ricco sfondato

być bezgranicznie bogatym, bogaczem całą gębą, krezusem

essere un colpo di fulmine

być miłością od pierwszego wejrzenia

fare alla romana (coll.)

'każdy płaci za siebie'

fare qualcosa con i piedi

zrobić coś na kolanie; zrobić lewą ręką, lewą nogą (pot.)

fare due chacchiere

pogawędzić, zamienić dwa słowa

fare il portoghese

wchodzić, jeździćna gapę

fare le corna

odpukać (w niemalowane drewno)

fare le ore piccole

iść spać (kłaść się) nad ranem, bladym świtem

fare l'indiano

udawać Greka

fare (una cosa) per amore o per forza

zrobić coś tak czy siak (pot.), chcąc nie chcąc

fare rizzare i capelli

'włos się jeży na głowie'

fare sul serio

robić coś poważnie

fare una figuraccia (una brutta figura)

wypaść okropnie, fatalnie, zrobić jak najgorsze wrażenie

farsi in quattro per qualcuno

dwoić się i troić dla kogoś

in bocca al lupo

połamania rąk i nóg na egzaminie

in un batter d'occhio

w mgnieniu oka

lavorare come un negro

pracować jak wół

mandare all'aria

pokrzyżować, zniweczyć

mettere al corrente

poinformować

mettere i bastoni fra le ruote

rzucać kłody pod nogi

mettere la pulce nell'orecchio

zasiać podejrzenia, wątpliwości; podpuszczać (pot.)

non avere la più pallida idea

nie mieć zielonego pojęcia

non essere né carne né pesce

być ni tym, ni owym; być ni psem, ni wydrą

non essere un'aquila

nie być orłem, nie grzeszyć inteligencją

non fare nè caldo nè freddo (coll.)

ani grzać, ani ziębić (pot.)

non ricordarsi dal naso alla bocca

mieć krótką pamięć

non veder l'ora

nie móc się doczekać

parlare del più e del meno

gawędzić o tym i owym (lit.), rozmawiać

passare la notte in bianco

spędzić noc nie zmrużywszy oka

piantare in asso

zostawić kogoś na lodzie

piovere a catinelle (a di rotto, come Dio la manda)

padać, lać jak z cebra

prendere a cuore

przejąć się czymś, brać do serca

prendere in giro (coll.)

wykiwać (pot.); nabrać (pot.); wywieść w pole (lit.)

prendere una cotta per qualcuno

zakochać się w kimś na zabój (na umór - lit.); zadurzyć się

prendersela con qualcuno

a) wyładować się na kimś, b) obrazić się, c) wściec się na kogoś

promettere mari e monti

obiecywać złote góry (nie wiadomo co)

raccontare per filo e per segno

opowiedzieć ze wszystkimi szczegółami, wszystko po kolei, od a do zet, drobiazgowo

restare a bocca asciutta

znaleźć się (zostać) na lodzie (pot.)

sapere per filo e per segno

znać, wiedzieć ze wszystkimi szczegółami, od a do zet, wszystko po kolei

saperla lunga

być szczwanym lisem; z niejednego pieca chleb jeść; znać życie (pot.)

schiacciare un pisolino (coll.)

uciąć sobie drzemkę (pot.)

senza batter ciglio

bez mrugnięcia okiem

stare a cuore

leżeć na sercu

stare alla larga

trzymać się z daleka

stillarsi il cervello

łamać sobie głowę

tagliare la corda

wziąć nogi za pas

tenere a qualcosa

'zależeć na czymś'

tirare avanti

dawać sobie radę; 'jakoś leci' (pot.)

venire alle mani

przejść do rękoczynów

venire al sodo

przejść do sedna sprawy (rzeczy)