Nowożytność

 0    193 flashcards    xplaz
mp3 indir Baskı oynamak kendini kontrol et
 
soru język polski cevap język polski
Mezomeryka
öğrenmeye başla
obszar środkowego Meksyku do północnej Panamy
Bartolomeo Diaz
öğrenmeye başla
Odkrył przylądek dobrej nadziei
Amerigo Vespucci
öğrenmeye başla
Odkrył, że nowy kontynent to nie India a Ameryka
Ferdynand Magellan
öğrenmeye başla
Opłynął jako pierwszy całą ziemię dookoła
Konkwistador
öğrenmeye başla
przywódca konkwisty
Hernan Cortes
öğrenmeye başla
Podbił ziemie Azteków
Francisca Pizarro
öğrenmeye başla
podbił państwo Inków
Makiawelizm
öğrenmeye başla
stworzona przez Nicollo Machiavelliego teoria króla - humanisty
John Locke
öğrenmeye başla
podważył absolutyzm, mówił o niezbywalnych wolnościach ludzkich
Charles Louis Montesquieu
öğrenmeye başla
Sformułował zasade trójpodziału władzy
Jean Rousseau
öğrenmeye başla
autor Umowy Społecznej
Piotr I Wielki
öğrenmeye başla
Car Rosyjski od 1682 , wprowadził zachodnioeuropejską kulturę, zbudował Petersburg
Monarchia parlamentarna
öğrenmeye başla
monarchia konstytucyjna z przewagą parlamentu nad królem
Jan bez Ziemi
öğrenmeye başla
Wprowadził Wielką kartę swobód w Anglii 1215 - król nie mógł wprowadzać podatków bez zgody baronów i biskupów
Habeas Corpus Act
öğrenmeye başla
gwarantował nietykalność osobistą obywatelom (WB)
Torysi
öğrenmeye başla
konserwatyści
Wigowie
öğrenmeye başla
Liberałowie
Izba Lordów (Anglia)
öğrenmeye başla
reprezentowała arystokracjię
Izba Gmin (Anglia)
öğrenmeye başla
reprezentowała burżuazję i szlachtę średnią
Konstytucja USA
öğrenmeye başla
1787
Henryk IV Burbon
öğrenmeye başla
Hugenocki król Francji, wprowadził edykt nantejski w 1598 r
Edykt Nantejski
öğrenmeye başla
1598 r.
Armand - jean du plessis de Richelieu
öğrenmeye başla
mąż stanu Francji, za Henryka XIII doprowadził do absolutyzmu
1789
öğrenmeye başla
Rewolucja Francuska
Maxymilian Robespierre
öğrenmeye başla
Przywódca jakobinów w czasie rewolucji francuskiej
1804 r.
öğrenmeye başla
Napoleon koronował się na cesarza
Henryk VIII
öğrenmeye başla
wprowadził anglikanizm
Karol I (koronowany 1625)
öğrenmeye başla
Król WB, miał konflikty z parlamentem, rządził 11 lat bez parlamentu a później zwołał długi parlament
Olivier Cromwell
öğrenmeye başla
Pokonał Karola I i został Lordem Protektorem Anglii
Habeas Corpus Act
öğrenmeye başla
dokument wydany w 1679 r. w Anglii o ochronie obywateli przed aresztowaniem bez wyroku sądu
Wilhelm III Oreański
öğrenmeye başla
Przejął władz z rąk Karola II w Anglii dzięki chwalebnej rewolucji
Sułtan
öğrenmeye başla
władca Turcji
Wezyr
öğrenmeye başla
Najwyższy urzędnik Turecki
Janczarzy
öğrenmeye başla
Piechota Osmańska
1787
öğrenmeye başla
Uchwalenie konstytucji USA
Władysław Warneńczyk
öğrenmeye başla
zosał zabity w 1444 r. pod Warną
Władysław Jagiellończyk
öğrenmeye başla
Król Węgier i Czech
Układ Wiedeński
öğrenmeye başla
1515 w przypadku bezpotomnej śmierci w kraju Habsburgów bądź Jagiellonów, drudzy przejmowali władzę
Zasada incompatibilias
öğrenmeye başla
jedna osoba nie mogła pełnić dwóch urzędów w państwie
Ruch egzekucyjny
öğrenmeye başla
miał na celu umocniebie szlachty średniej i osłabiebie Magnaterii
nihili novi 1505
öğrenmeye başla
Od tego momenty monarcha w Rzeczypospolitej nie nógł wydawać ustawy bez zgody sejmu
Unia Lubelska 1569
öğrenmeye başla
powstanie Rzeczpospolitej obojga narodów (unia realna)
Pacta Conventa
öğrenmeye başla
Dokument, w którym zapisywano osobiste zobowiązania konkretnego króla wobec szlachty
Piechota wybraniecka
öğrenmeye başla
Piechota Batorego utworzona z chłopów
Rokosz Lubomirskiego
öğrenmeye başla
1665 r.
vivente rege
öğrenmeye başla
koronacja następnego króla, za życia obecnego króla
Sejm niemy
öğrenmeye başla
1717 Przeprowadzenie reform za Augusta II, które były kontrolowane przez wojska Rosyjskie podczas posiedzenia sejmu i każdy szlachcic nie miał prawa się odezwać
Republikanci
öğrenmeye başla
wrogowie reform za czasów sasów
Familia
öğrenmeye başla
Czartoryscy i Poniatowscy jako stronnictwo popierające reformy za czasów sasów
I rozbiór Polski
öğrenmeye başla
1772 r.
Sejm Wielki
öğrenmeye başla
powołany w 1788 r. sejm dzięki zgodzie Katarzyny Carycy. zwiększono liczebność armii, ofiara dziesiątego grosza
Konstytucja 3 maja
öğrenmeye başla
3 maja 1791 r.
II rozbiór Polski
öğrenmeye başla
1793 r.
Insurekcja Kościuszkowska
öğrenmeye başla
1794 r.
III rozbiór Polski
öğrenmeye başla
1795 r.
Jan Henryk Dąbrowski
öğrenmeye başla
dowodził legionami w armii Napoleona
Kodeks Napoleona
öğrenmeye başla
wprowadzony na ziemiach Polski, kiedy to Napolon wraz z armią wyzwolił jej część
Merkantylizm
öğrenmeye başla
Zakaz eksportu surowców, aby sprzedawać tylko zrobione z nich produkty
Adam Smith
öğrenmeye başla
wymyślił neoliberalizm
Fizjokratyzm
öğrenmeye başla
pogląd, że najważniejszym aspektem gospodarki jest rolnictwo
Rolnictwo intensywne
öğrenmeye başla
inwestycjebw rolnictwo i jego technologie
rolnictwo ekstensywne
öğrenmeye başla
zwiększenie wielkości upraw przy jak najmniejszych kosztach
Proces Grodzenia
öğrenmeye başla
Anglia - zamiana ziemi rolnych na pastwiska dla owiec
Cuius regio, eius religio (czyja władza, tego religia)
öğrenmeye başla
Pokój w Augsburgu 1555 r. kończył wojny religijne
Cud domu Brandenburgskiego
öğrenmeye başla
1762 Piotr I po obęciu tronu wycofał wojska Rosyjskie z Prus.
1763 Traktat Paryski
öğrenmeye başla
traktat kończący wojnę siedmioletnią
Wojna trzydziestoletnia
öğrenmeye başla
1618 - 1648 Wojna Ligi katolickiej z unią protestancką
1618 r
öğrenmeye başla
druga defenestracja praska
Pokój kończący wojne trzydziestoletnią
öğrenmeye başla
pokój westfalski 1648
1605
öğrenmeye başla
Jan Karol Chodkiewicz wygrywa pod Kircholmem z buntem Karola Sudermańskiego
Zdrajca RP na rzecz Karola X Gustawa
öğrenmeye başla
Hieronim Radziejowski
Stefan Batory
öğrenmeye başla
Odebrał wiele ziem Rosji oraz zyskał nowe ziemie - rozejm w Jamie Zapolskim 1582
Wielka Smuta
öğrenmeye başla
okres anarchii, buntów i problemów wewnętrznych Rosji 1598 - 1613
Dymitriady
öğrenmeye başla
Czasy dwóch Dymitrów Samozwańców, po czym tron obejmuje Michał 1 Romanow
Ugoda w Perejesławiu
öğrenmeye başla
1654 Chmielnicki oddaje pod opiekę Rosji kozaczyznę
Pokój w Karłowicach
öğrenmeye başla
1699 r.
1792
öğrenmeye başla
Konfederacja Targowicka
Uniwersał Połaniecki
öğrenmeye başla
dokument wydany przez Kościuszkę dający przywileje chłopom, odrzucony przez szlachtę
Insurekcja Kościuszkowska
öğrenmeye başla
1794 r.
Bitwa pod Austerlitz
öğrenmeye başla
1805
Pokój w Tylży
öğrenmeye başla
Po 4 Koalicji antyfrancuskiej, pozwolił utworzyć Księstwo Warszawski z Kodeksem Cywilnym Napoleona
Bitwa Narodów pod Lipskiem
öğrenmeye başla
1813 r.
Świętopietrze
öğrenmeye başla
danina na rzecz papieża nałożona na kraje katolickie
Noc św. Bartłomieja
öğrenmeye başla
1572 r
Związek Szmalkaldzki
öğrenmeye başla
związek protestanckich księstw Cesarstwa
Zakon Jezuitów
öğrenmeye başla
Stworzony przez Ignacego Loyole, pokojowo walczył z reformacją
Święta Inkwizycja
öğrenmeye başla
instytucja sądowniczo - śledcza walcząca z heretyzmem
Konfederacja Warszawska
öğrenmeye başla
1573 - dokoment dający gwarancję swobody religijnej
1515
öğrenmeye başla
Układy dynastyczne z Habsburgami
1525
öğrenmeye başla
hołd Pruski - Albrecht Hohenzollern
1529
öğrenmeye başla
Koronacja vivente rege Zygmunta Augusta za życia Zygmunta Starego
Akt o Supremacji Henryk VIII
öğrenmeye başla
1534
1573
öğrenmeye başla
Pierwsza wolna elekcja, konfederacja warszawska
1588
öğrenmeye başla
Bitwa pod Byczyną o władzę pomiędzy stronnictwem Zygmunta III Wazy - Janem Zamoyskim a Maksymilianem III Habsburgiem
1606
öğrenmeye başla
Rokosz Zebrzydowskiego przeciwko Zygmuntowi III Wazie, po śmierci Jana Zamoyskiego
1610
öğrenmeye başla
Bitwa pod Kłuszynem
1620
öğrenmeye başla
Bitwa pod Cecorą, ginie Stanisław Żółkiewski
1621
öğrenmeye başla
Bitwa pod Chocimiem, ginie Jan Karol Chodkiewicz
Rozejm ze Szwecją w Sztumskiej Wsi Został zawarty na 26 lat
öğrenmeye başla
1635
traktat rozbiorowy w Radnot
öğrenmeye başla
1656
1688
öğrenmeye başla
Chwalebna Rewolucja - Wilhelm III Oreański
sejm niemy
öğrenmeye başla
1717
1791
öğrenmeye başla
Uchwalenie konstytucji 3 maja
1604-1606
öğrenmeye başla
Pierwsza Dymitriada
1607 - 1608
öğrenmeye başla
druga dymitriada
Ugoda Perejesławska
öğrenmeye başla
1654
Bitwa pod Mątwami
öğrenmeye başla
1666 r - pokonanie wojsk Jana Kazimierza przez wojska rokoszu Lubomirskiego
Pokój Grzymutowskiego
öğrenmeye başla
1686 - pokój po wojnie z Rosją
Wojna Północna
öğrenmeye başla
1700 - 1721
Konfederacja w Dzikowie
öğrenmeye başla
1734 w obronie praw do tronu wybranego przez szlachtę Stanisława Leszczyńskiego przeciwko Augustowi III Sasowi
konfederacja warszawska
öğrenmeye başla
1704 popierała prawa do tronu Stanisława Leszczyńskiego, detronizując Augusta II
Konfederacja Sandomierska
öğrenmeye başla
1704, była opozyjcją do konfederacji warszawskiej, wspierała pretensje do tronu Augusta II Mocnego
Konfederacja barska
öğrenmeye başla
1768 zawiązana przeciwko układom Stanisława Augusta Poniatowskiego z Rosjanami, oraz w obronie wiary katolickiej
Odkrył przylądek dobrej nadziei
öğrenmeye başla
Bartolomeu Diaz 1487
Odkrył drogę morską do Indii
öğrenmeye başla
Vasco Da Gama
Jako pierwszy opłynął ziemię do okoła
öğrenmeye başla
Ferdynand Magellan
Podbił Meksyk (Konkwistador)
öğrenmeye başla
Hernan Cortes
Podbił państwo Inków
öğrenmeye başla
Francisca Pizarro
Największe europejskie miasto XVI wieku
öğrenmeye başla
Atwerpia
Najbogatsza rodzina XVI wieku
öğrenmeye başla
fuggerowie
Przybicie 95 tez na drzwiach kościoła w Wittenberdze przez Marcina Lutra
öğrenmeye başla
1517
Związek Szmalkaldzki
öğrenmeye başla
związek państw protestanckich Rzeszy
Pokój w Augsburgu - cuius regio eius religio
öğrenmeye başla
1555
Wprowadził Anglikanizm i podpisał akt o supremacji w 1534
öğrenmeye başla
Henryk VIII
Sobór wprowadzający kontrreformację
öğrenmeye başla
Sobór Trydencki 1545
Towarzystwo Jezusowe
öğrenmeye başla
Ignacy Loyola
Wojna Trzech Henryków (jakich)
öğrenmeye başla
Walezjusza, Burbona, Gwizjusza
Pacyfikacja Gandawska
öğrenmeye başla
podczas reformacji Katolicy połączyli siły z protestantami w walce o niepodległość Niderlandów
Wojny włoskie, Habsburgowie kontra Fancja
öğrenmeye başla
1494 - 1559
Wojny włoskie, Habsburgowie kontra Fancja
öğrenmeye başla
1494 - 1559
Bitwa pod Pawią
öğrenmeye başla
1525 podczas wojen włoskich, Francja przegrała, po bitwie Anglia staje po stronie Francji
Wielka Armada
öğrenmeye başla
W XVI w. Flota Hiszpańska, którą rozgromili Anglicy
Najsłynniejszy władca Osmański
öğrenmeye başla
Kalif II Wspaniały
Koronował się na cara Wszechrusi
öğrenmeye başla
Ivan IV Groźny
Unia Kalmarska jednocząca królestwa Dani Norwegii i Szwecji
öğrenmeye başla
1397
Neimnem caphtivabimus
öğrenmeye başla
1430 Władysław Jagiełło, dokument zabraniający królowi karania szlachty bez wyroku sądu
Rokosz Lwowski
öğrenmeye başla
1537 - wojna kokosza - rokosz przeciwko Zygmuntowi I Staremu za dokonanie elekcji vivente rege na Zygmuncie Auguście
Ruch egzekucyjny
öğrenmeye başla
ruch szlachty średniej walczący o zwrot królewszczyzn królowi, zagarniętych przez magnaterię
Hołd Zakonu Kawalerów Mieczowych
öğrenmeye başla
Gothard Kettler 1561
Arianie
öğrenmeye başla
Inaczej bracia polscy - odrzucali dogmat świętej trójcy i Jezusa, chrzcili się jako dorośli
Utworzenie przez Batorego Akademi wieleńskiej
öğrenmeye başla
1579
Unia krakowsko - wieleńska
öğrenmeye başla
1499 za Jana Olbrachta - ustalono wspólną politykę wojenną Polski i Litwy
elekcja viritim
öğrenmeye başla
elekcja, w której brała udział cała szlachta
Interrex w 1572
öğrenmeye başla
Jakub Uchański
Odmiana kalwinizmu w Anglii
öğrenmeye başla
Purytanizm
Karol I (koronowany 1625)
öğrenmeye başla
1629 doprowadził do jedenastoletniej tyranii, następnie zwołał krótki parlament a potem długi
Olivier Cromwell
öğrenmeye başla
ogłosił Wielką Remonstrację czyli listę zarzutów wobec Karola I, pokonał go i ogłosił się Lordem Protektorem
Armia Nowego Wzoru
öğrenmeye başla
utworzona z mieszczan i chłopów przez Cromwella
Parlament Kadłubkowy
öğrenmeye başla
Cromvell po ścięciu Karola I, utworzył parlament kadłubkowy, nazwał się Lordem Protektorem
Ustawa o prawach
öğrenmeye başla
Wilhelm III Oreański w 1689 w Anglii, odbierała dużo kompetencji królowi na rzecz króla, dało to podstawy Monarchii parlamentarnej
Unia Protestancka i Liga Katolicka
öğrenmeye başla
powstałe przed wojną 30letnią obozy w Cesarstwie
Druga defenestracja praska
öğrenmeye başla
1618
Okresy wojny 30letniej
öğrenmeye başla
czesko - palatynacki, duński, szwecki, francuski
Albreht von Wallenstein
öğrenmeye başla
Pokonał duńczyków w wojnie 30letniej
Złupienie Magdeburga
öğrenmeye başla
1631
Pokój Westfalski (kończył wojnę 30-letnią)
öğrenmeye başla
1648
Arman Jean du Plessis de Richelieu
öğrenmeye başla
Za Ludwika XIII dał podstawy absolutyzmu, zwalczał opozycję królewską
Doradca Ludwika XIV
öğrenmeye başla
Jules Mazarin - podwyższył podatki, doprowadził do buntów,
Zniesienie edyktu nantejskiego
öğrenmeye başla
Ludwik XIV 1685
Złota Klatka
öğrenmeye başla
Zamek Ludwika XIV w Wersalu, zrzeszał cały rząd
Bitwa pod Beresteczkiem
öğrenmeye başla
1651 - najważniejsza bitwa z kozakami, wygrana przez Polaków
Jeremi Mohyła
öğrenmeye başla
Został hospodarem Mołdawii kiedy Jan Zamoyski prywatnie ją zdobył
Unia w Hadziczu
öğrenmeye başla
Unia trzech narodów, nie doszła do skutku
Zdradził RP i wsparł Karola X Gustawa
öğrenmeye başla
Hieronim Radziejowski
Użył veto jako pierwszy w historii
öğrenmeye başla
Władysław Siciński
Jan Kazimierz Waza chciał doprowadzić do elekcji vivente rege arystokrate francuskiego, którym był:
öğrenmeye başla
Henryk Juliusz d'Enghein
Malkontenci
öğrenmeye başla
stronnictwo Jana Sobieskiego przeciwko królowi Korybutowi Wiśniowieckiemu
Traktat w buczaczu
öğrenmeye başla
1672
Dowodził Osmanami podczas bitwy pod Wiedniem, po przegranych został skazany na karę śmierci
öğrenmeye başla
Kara Mustafa
podatek podymny
öğrenmeye başla
podatek wprowadzony w XVII w. na miasta od kominów
Przymus propacyjny
öğrenmeye başla
obowiązek kupowania alkoholu od szlachty
podatek pogłówny
öğrenmeye başla
wprowadzony w XVII w. od każdej osoby powyżej 10 roku życia
Maria Antonina
öğrenmeye başla
żona Ludwika XIV przeznaczała 15% dochodów państwa na utrzymanie dworu
Początek Rewolucji Francuskiej, zdobycie Bastylii; Deklaracja Praw Człowieka
öğrenmeye başla
Znosiła poddaństwo i przywileje stanowe
Hymn rewolucji francuskiej
öğrenmeye başla
Marsylianka
Stronnictwa na Sejmie wielkim
öğrenmeye başla
Dworskie: Poniatowski, zwolennicy reform @@ Rosyjskie: wspierało Rosję @@ Magnackie: Potoccy, dbali o Magnaterię @@ Patryiotyczne: zwolennicy wzmocnienia niezależności państwa
Hugo Kołłątaj
öğrenmeye başla
zrzeszał polityków na Sejmie wielkim, współtwórca konstytucji 3 maja, doradzał Poniatowskiemu
Czarna Procesja
öğrenmeye başla
Zorganizowana przez Hugo Kołłątaja zrzeszała przedstawicieli miast domagających się praw
Reformy Sejmu wielkiego
öğrenmeye başla
zwiększenie armii do 100 tys, odebranie praw politycznych gołocie, ofiara 10 grosza, nadanie praw chłopom, wycofanie wojsk rosyjskich, ustanowienie konstytucji 3 maja
Postanowienia konstytucji 3 maja
öğrenmeye başla
zniesienie liberum veto, wprowadzenie trójpodziału władzy, wprowadzenie monarchii dziedzicznej sasów, reforma skarbu
Utworzył konfederację Targowicką
öğrenmeye başla
Szczęsny Potocki
Stanisław Staszic
öğrenmeye başla
założył Towarzystwo przyjaciół nauk, aby podtrzymać polskość pod zaborami
Przegrana Napoleona po powrocie z Elby
öğrenmeye başla
1815 bitwa pod Waterloo
Konstytucja Księstwa Warszawskiego
öğrenmeye başla
Wprowadzała trójpodział władzy, dawała wolność chłopom
Bitwa pod Raszynem
öğrenmeye başla
1809 Józef Poniatowski
król Prus, doprowadził do rozbiorów RP
öğrenmeye başla
Fryderyk II
Sejm Walny składał się z 3 stanów sejmujących
öğrenmeye başla
Senat, Izba poselska, król. Decydowano na nim o najważniejszych sprawach państwa
Thomas Munzer
öğrenmeye başla
zwolennik Lutra, wydaje 12 artykułów chłopskich. Mówi w nich o republice chłopskiej bez absolutyzmu
Unia Brzeska
öğrenmeye başla
1596 unia pomiędzy kościołem katolickim a prawosławnym. Prawosławni podlegali stolicy apostolskiej, zachowując swoje prawa.
Elżbieta I, królowa Anglii i Irlandii w latach 1558-1603
öğrenmeye başla
Rozpoczęła kolonizację angielską
konfederacja tarnogrodzka przeciwko Augustowi II, który chciał zwiększyć władzę
öğrenmeye başla
1515
Stał na czele konfederacji barskiej
öğrenmeye başla
Kazimierz Pułaski
Bitwa pod Zieleńcami
öğrenmeye başla
1792 Poniatowski walczy w obronie konstytucji ze stronnictwem hetmańskim, ustanawia Virtutti Militari

Yorum yapmak için giriş yapmalısınız.