→ Paremie Widłak → Öğrenmeye Başla

soru		cevap
Omnis definitio in iure civili periculosa est; parum est enim, ut non subverti posset öğrenmeye başla		W prawie cywilnym wszelka definicja jest niebezpieczna, ponieważ rzadko się zdarza, by nie można było jej podważyć
Ius est ars boni et aequi öğrenmeye başla		Prawo jest sztuką dobra i słuszności
Nulla est iurisprudentia sine latina sapientia öğrenmeye başla		Żadna jest jurysprudencja bez łaciny
Hominum causa omne ius constitutum sit öğrenmeye başla		Wszelkie prawo winno być stanowione ze względu na człowieka
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non ledere, suum cuique tribuere öğrenmeye başla		Nakazy prawa są następujące: uczciwie żyć, nie szkodzić drugiemu, oddawać każdemu to, co mu się należy
Aequitas öğrenmeye başla		Rozumiana jako słuszność, czyli to co uczciwe i zgodne z sumieniem
Fiat iustitia, pereat mundus öğrenmeye başla		Niech stanie się sprawiedliwość, choćby świat miał szczeznąć
Bis de eadem re agere non licet öğrenmeye başla		Nie wolno procesować się dwa razy w tej samej sprawie
Acta publica probant se ipsa öğrenmeye başla		Dokumenty urzędowe świadczą same za siebie
Actor sequitur forum rei öğrenmeye başla		Powód idzie za pozwanym
Semel heres semper heres öğrenmeye başla		Kto zostaje dziedzicem, pozostaje nim zawsze
Indigno aufertur hereditas öğrenmeye başla		Niegodnemu odbiera się spadek
Mater semper certa est: pater est, quem nuptiae demonstrant öğrenmeye başla		Matka jest zawsze pewna, ojcem jest ten, na kogo wskazuje małżeństwo
Adoptio naturam imitatur öğrenmeye başla		Przysposobienie naśladuje naturę
Affines sunt viri et uxoris cognati öğrenmeye başla		Powinowatymi są krewni męża i żony
Res nullius cedit primo occupanti öğrenmeye başla		Rzecz niczyja przypada temu, kto pierwszy ją zawłaszczył
Prior tempore potior iure öğrenmeye başla		Kto lepszy, co do czasu, ten lepszy co do prawa
Superficies solo cedit öğrenmeye başla		To, co znajduje się na gruncie, przypada gruntowi
Res perit suo domino öğrenmeye başla		Rzecz przypada swojemu właścicielowi
Expedit enim rei publicae, ne quis re sua male utatur öğrenmeye başla		W interesie państwa leży, aby nikt nie używał źle swojej rzeczy
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet öğrenmeye başla		Nikt nie może przenieść na drugiego więcej prawa, niż sam ma
Obligatio impossibilium nulla est öğrenmeye başla		Zobowiązanie do świadczenia niemożliwego nie istnieje
Et non facere facere est öğrenmeye başla		Powstrzymanie się od działania działaniem jest
Si unus solvat, omnes liberanatur öğrenmeye başla		Jeżeli jeden spełni świadczenie wszyscy są uwolnieni
Rebus sic stantibus omnis promissio intellegitur öğrenmeye başla		Każde przyrzeczenie pojmowane jest jako obowiązujące w oznaczonych warunkach
Dies interpellat pro homine öğrenmeye başla		Termin wzywa za człowieka
Sine pretio nulla vendito öğrenmeye başla		Bez ceny nie ma sprzedaży
Male enim nostro iure uti non debemus öğrenmeye başla		Nie powinniśmy bowiem źle korzystać z naszego prawa
Ab initio nullum semper nullum öğrenmeye başla		To, co jest od początku nieważne, zawsze jest nieważne
Rei turpis nullum mandatum est öğrenmeye başla		Nieważne jest zlecenie niemoralnego zachowania
Demo de domo sua extrahi debet öğrenmeye başla		Nikogo z własnego domu nie można zabierać siłą
Casus est maior vis cui humana infirmitas resistere non potest öğrenmeye başla		Siłą wyższą jest zdarzenie, któremu słabość ludzka nie może się oprzeć
Ius naturale est, quod natura omnia animalia docuit: nam ius istud non humani generis proprium, sed omnium animalium öğrenmeye başla		Prawem naturalnym jest to prawo, którego sama natura nauczyła wszystkie stworzenia: prawo bowiem jest właściwe nie tylko rodzajowi ludzkiemu, lecz wszystkim stworzeniom
Legem bonam a mala nulla alia nisi naturae norma divider possumus öğrenmeye başla		Dobre prawo od złego możemy odróżnić miarą prawa natury
Iura non in singulas personas, sed generaliter constituuntur öğrenmeye başla		Prawa są stanowione nie ze względu na konkretne osoby, lecz dla wszystkich
Lex non obligat nisi promulgata öğrenmeye başla		Ustawa nie obowiązuje, jeśli nie jest ogłoszona
Lex retro non agit öğrenmeye başla		Ustawa nie działa wstecz
Simplicitas legibus amica öğrenmeye başla		Prostota przyjaciółką ustaw
Legem brevem esse oportet öğrenmeye başla		Ustawa powinna być zwięzła
In legibus magis simplicitas quam difficultas placet öğrenmeye başla		W ustawach lepsza jest prostota niż zawiłość
Impossibilium nulla obligatio öğrenmeye başla		Zobowiązanie do wykonania świadczenia niemożliwego jest nieważne
Misera est vita, ubi ius est vagum aut incertum öğrenmeye başla		Marne jest życie tam, gdzie prawo jest chwiejne albo niepewne
Magistratum lege esse loquentem, legem autem mutuum magistratum öğrenmeye başla		Urzędnik jest mówiącym prawem, prawo zaś niemym urzędnikiem
Quid est enim civitas nisi iuris societas civium? öğrenmeye başla		Czymże jest bowiem państwo, jeśli nie opartym na przepisach prawa związkiem obywateli?
Amemus patriam, pareamus legibus öğrenmeye başla		Kochajmy Ojczyznę, przestrzegajmy obowiązujących w niej praw
Auctoritas, non veritas facit legem öğrenmeye başla		Nie prawda, lecz władza państwowa stanowi prawo
Placuit in omnibus rebus praecipuam esse iustitiae aequitatisque quam stricti iuris rationem öğrenmeye başla		We wszystkich sprawach zasada sprawiedliwości i słuszności powinna mieć pierwszeństwo nad zasadą ścisłego prawa
A verbis legis non est recedendum öğrenmeye başla		Należy trzymać się słów ustawy
Cuius est condere, eius est abrogare öğrenmeye başla		Kto może stanowić prawo, ten może je uchylić
Iudex est lex loquens / Iudicis est ius dicere, non dare öğrenmeye başla		Sędzia jest mówiącą ustawą / Rzeczą sędziego jest orzekać, nie stanowić prawo
Ex iniuria ius non oritur öğrenmeye başla		Z bezprawia nie powstaje prawo
Nemo ex suo delicto meliorem suam condicionem facere potest öğrenmeye başla		Nikt nie może polepszyć swojej sytuacji w następstwie własnego czynu bezprawnego
Non ex regula ius sumatur, sed ex iure qoud est regula fiat öğrenmeye başla		Reguły (zasady) nie tworzą prawa lecz się z niego wywodzą
Applicatio est vita regulae öğrenmeye başla		Stosowanie prawa jest życiem normy prawnej
Iustitia non debet claudicare öğrenmeye başla		Sprawiedliwość nie powinna kuleć
Roma locuta causa finita öğrenmeye başla		Rzym przemówił/orzekł, sprawa skończona
Iustitia vestras iudicabo öğrenmeye başla		Osądzę waszą sprawiedliwość
Nemo est iudex in propria causa öğrenmeye başla		Nikt nie może być sędzią we własnej sprawie
Audiatur el altera pars öğrenmeye başla		Niech będzie wysłuchana i druga strona
Prius quam exaudias, ne iudices öğrenmeye başla		Zanim nie wysłuchasz, nie sądź
Erubescimus, cum sine lege loquimur öğrenmeye başla		Rumienimy się, gdy mówimy bez ustawy
Facta probantur, iura novit curia öğrenmeye başla		Fakty wymagają udowodnienia, prawo zna sąd
Bonus iudex damnat improbanda, non odit öğrenmeye başla		Dobry sędzia karze występki, jednak bez nienawiści
Boni iudicis est lites dirimere öğrenmeye başla		Dobrego sędziego cechuje umiejętność łagodzenia sporów
Qoud legibus omnissum est, non omnittetur religione iudicantis öğrenmeye başla		Co zostało pominięte, niech nie umknie skrupulatnemu sędziemu
Sapientis iudicis est semper cogitare, quid lex cogat öğrenmeye başla		Mądry sędzia powinien zawsze rozważać to, co nakazuje prawo
Iudex non facile recedere debet öğrenmeye başla		Sędzia nie powinien łatwo ustępować
Se damnat iudex, innocentem qui opprimit öğrenmeye başla		Samego siebie skazuje sędzia, który uciska niewinnego
Nulla poena sine culpa öğrenmeye başla		Nie ma kary bez winy
Nullum crimen sine lege öğrenmeye başla		Nie ma przestępstwa bez ustawy
Nullum crimen sine poena öğrenmeye başla		Nie ma przestępstwa bez kary
Nullum crimen sine periculo sociali öğrenmeye başla		Nie ma przestępstwa bez społecznego niebezpieczeństwa czynu
Debet quis iuri subiacere, ubi deliquit öğrenmeye başla		Podlega się prawu miejsca dokonania przestępstwa
Graviore culpa gravior poena öğrenmeye başla		Im większa wina, tym większa kara
Geminat peccatum, quem delicti non pudet öğrenmeye başla		Kto nie wstydzi się swojego czynu, podwaja swoją winę
Affectus punitur, etsi non sequatur effectus öğrenmeye başla		Zamiar jest karalny nawet wtedy, gdy zamierzony skutek nie nastąpił
Minor in delictis maior habetur öğrenmeye başla		W przypadku przestępstw nieletni traktowany jest jak dorosły
Ultimum supplicium esse mortem solam interpretamur öğrenmeye başla		Jako najwyższą karę rozumiemy jedynie karę śmierci
Semel comissa poena non evanescit öğrenmeye başla		Raz wymierzona kara nie popada w zapomnienie
Poena maior absorbet minorem öğrenmeye başla		Kara cięższa pochłania lżejszą
Multiplicata transgressione crescat poenae inflictio öğrenmeye başla		Przy powtórnym złamaniu prawa prawa niech wzrasta wymiar kary
Ex singulis causis singulae poenae irrogantur zasada indywidualizacji kary öğrenmeye başla		W poszczególnych przypadkach nakłada się poszczególne kary
Facientes et consentientes pari poena plectuntur öğrenmeye başla		Na sprawców i wspólników nakłada się równą karę
Facultas probationum non est augustanda öğrenmeye başla		Możliwość dowodzenia nie może być ograniczana
In criminalibus probationes debent esse luce clariores öğrenmeye başla		W sprawach karnych dowody muszą być jaśniejsze niż światło
Qod non est in actis, non est in mundo öğrenmeye başla		Czego nie ma w aktach, nie ma na świecie
In dubiis benigniora / clementia öğrenmeye başla		W razie wątpliwości łaskawiej/łagodniej
In dubiis minus öğrenmeye başla		Zasądzić mniej
In dubio pro reo iudicandum est öğrenmeye başla		Na korzyść oskarżonego
In dubio pro libertate öğrenmeye başla		Na korzyść wolności, na korzyść środków wolnościowych
Animus malus öğrenmeye başla		Zły zamiar
Causa criminalis öğrenmeye başla		Sprawa karna
Corpus delicti öğrenmeye başla		Przedmiot będący dowodem popełnienia przestępstwa
Delicto flagranti / in flagranti öğrenmeye başla		Na gorącym uczynku
Habeas corpus öğrenmeye başla		Zespół norm gwarantujących wolność i nietykalność osobistą
Morbus mentalis öğrenmeye başla		Choroba psychiczna
Poena capitis / ultimum supplicium öğrenmeye başla		Kara śmierci
Poena talionis öğrenmeye başla		Kara odwetu
Vis compulsiva öğrenmeye başla		Przymus psychiczny
Expedit rei publicae, ut finis sit litium öğrenmeye başla		Dla państwa korzystne jest, aby procesy nie trwały zbyt długo
Crimina morte extinguuntur öğrenmeye başla		Przestępstwa wygasają wskutek śmierci sprawcy
Ius et furi dicitur öğrenmeye başla		Nawet złodziejowi należy się sprawiedliwość przed sądem
Nemo iudex in sua causa öğrenmeye başla		Niech nikt nie będzie świadkiem we własnej sprawie
Nullus describatur reus, priusquam convincatur öğrenmeye başla		Nikogo nie wolno uznać za winnego przed skazaniem
Neminem captivabimus nisi iure victum öğrenmeye başla		Nikogo nie będziemy więzili, chyba że skazanego prawomocnym wyrokiem
Absentem in crminibus damnari non oportet öğrenmeye başla		Nieobecnego nie należy skazywać za przestępstwo
Tantum devolutum, quantum appellatum öğrenmeye başla		Sprawa w takim zakresie przechodzi do sądu wyższej instancji, na ile zostało to określone w apelacji
Reformatio in peius iudici appellatio non licet öğrenmeye başla		Sądowi apelacyjnemu nie wolno zmieniać wyroku nie niekorzyść zasądzonego/skazanego
Accusare nemo se debet (nisi coram deo) öğrenmeye başla		Nikt nie musi oskarżać samego siebie (chyba że przed Bogiem)
Corruptissima / perditissima / re publica plurimae leges öğrenmeye başla		Im większe zepsucie w państwie, tym liczniejsze ustawy
Leges ab omnibus intellegi debent öğrenmeye başla		Ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich
De minimis non curat lex öğrenmeye başla		Ustawa nie troszczy się o drobiazgi
Verba cum effectu acipienda öğrenmeye başla		Słowa należy zgodnie z ich znaczeniem
Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio öğrenmeye başla		W takich samych okolicznościach należy stosować takie same rozwiązania prawne
Clara non sunt interpretanda öğrenmeye başla		Nie dokonuje się wykładni tego, co jasne
Interpretatio cessat in claris öğrenmeye başla		Wykładnia powinna być jasna
Eius est interpretari leges, cuius est condere öğrenmeye başla		Do interpretacji prawa upoważniony jest ten, kto je stanowi
Apices iuris non sunt iura öğrenmeye başla		Sztuczki prawne nie stanowią prawa
Contra legem facit, qui id facit qoud lex prohibet, in fraudem vero, qui salvis verbis legis sententiam eius circumvenit öğrenmeye başla		Wbrew ustawie postępuje ten, kto czyni to, czego ustawa zabrania; z ominięciem ustawy działa zaś ten, kto nie naruszając jej słów, obchodzi jej treść
Secundum legem öğrenmeye başla		Zgodnie z prawem
Contra legem öğrenmeye başla		Wbrew prawu
Praeter legem öğrenmeye başla		Obok prawa (ominięcie)
Lege non distinguente nec nostrum est distinguere öğrenmeye başla		Tam, gdzie ustawa nie rozróżnia, nie naszą rzeczą jest wprowadzać rozróżnienie
Exceptio est strictissimae interpretationis öğrenmeye başla		Wyjątek powinien być interpretowany ściśle
Expressio specialis omnem impedit extensionem öğrenmeye başla		Dokładne wyrażenie wyklucza wykładnię rozszerzającą
Exclusa censentur omnia, quae lex enumerando non inclusit öğrenmeye başla		Należy uznać za wyłączone wszystko to, czego ustawa, wyliczając, nie włączyła
Interpretatio declarativa öğrenmeye başla		Wykładnia literalna
Interpretatio extensiva öğrenmeye başla		Wykładnia rozszerzająca
Interpretatio restrictiva öğrenmeye başla		Wykładnia zawężająca.
Argumentum a rubrica öğrenmeye başla		Argument z systematyki ustawy.
Incivile est nisi tota lege respecta una aliqua particula eius proposita iudicare vel respondere öğrenmeye başla		Nieprawidłowe jest wydawanie wyroku lub opinii prawnej bez uwzględniania całości ustawy, na podstawie jednego fragmentu
Benignius leges interpretandae sunt, quo voluntas earum conservetur öğrenmeye başla		Ustawy są właściwiej interpretowane, gdy zachowuje się ich ducha
Sensum, non verba spectamus öğrenmeye başla		Patrzymy na sens, nie na słowa
Ratio legis öğrenmeye başla		Cel, sens ustawy, “przyczyna wydania”
Lex superior derogat legi lnferiori öğrenmeye başla		Reguła hierarchiczna
Lex specialis derogat legi generali öğrenmeye başla		Reguła merytoryczna
Lex posteriori derogat legi priori öğrenmeye başla		Reguła chronologiczna

Paremie Widłak

Yorum yapmak için giriş yapmalısınız.

Daha fazlası