postacie xx wiek

Władimir Iljicz Uljanow Teoretyk ideologii komunizmu Organizator i przywódca rewolucji październikowej, a następnie pierwszy przywódca Rosji Radzieckiej. Z jego inicjatywy w roku 1922 powstał ZSRR. Zmarł w 1924 roku.

Włodzimierz Lenin

Josif Wissarionowicz Dżugaszwili (1878–1953) Radziecki polityk pochodzenia gruzińskiego. Od 1898 związany z rosyjską socjaldemokracją. Od kwietnia 1922 sekretarz generalny Rosyjskiej Komunistycznej Partii (bolszewików). Po śmierci Lenina faktyczny dyktator ZSRR.

Józef Stalin

Lejba Dawidowicz Bronsztejn Wywodził się z rodziny o pochodzeniu żydowskim. Konkurent Józefa Stalina do objęcia władzy po śmierci Włodzimierza Lenina. Twórca teorii permanentnej rewolucji. W 1938 utworzył IV Międzynarodówkę. Został zamordowany z polecenia J. Stalina w 1940 roku w Meksyku. Autor dzieła "Zdradzona rewolucja. Czym jest ZSRR i dokąd zmierza?"

Lew Trocki

radziecki działacz państwowy i partyjny. Jeden z najbliższych współpracowników Józefa Stalina a po jego śmierci przez niespełna dwa lata (1953-1955) premier ZSRR i faktyczny przywódca tego państwa.

Gieorgij Malenkow

W czasie II wojny światowej był odpowiedzialny za wkroczenie Armii Czerwonej na tereny Zachodniej Ukrainy (17 września 1939 roku), jej sowietyzację oraz wywózkę Polaków. Po wojnie wrócił na Ukrainę, gdzie m.in. kierował likwidacją ukraińskiego ruchu narodowego. Od września 1953 I sekretarz KC KPZR. Od 1958 premier. Rozpoczął w ZSRR proces destalinizacji. Najsłynniejsze działania w polityce zagranicznej to dążenie do osłabienia zimnej wojny, poprawa stosunków z Jugosławia, poszerzenie swobód pańs

Nikita Chruszczow

W 1964 roku w wyniku przewrotu pałacowego przejął władzę po Chruszczowie, najpierw jako pierwszy sekretarz, a od 1966 jako sekretarz generalny. Od 1977 roku był przewodniczącym Prezydium Rady Najwyższej ZSSR. Najważniejsze wydarzenia w polityce zagranicznej ZSRR w czasie jego rządów to: dążenia do osłabienia efektów zimnej wojny, układy rozbrojeniowe z USA, udział w Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, jednocześnie interwencja zbrojna w Czechosłowacji (1968) i w Afganistanie (1979)

Leonid Breżniew

1967-1982 Przewodniczący KGB Od 1982 do 1984 Sekretarz Generalny KPZR

Jurij Andropow

Został Sekretarzem Generalnym KPZR(w wieku 73 lat) w lutym 1984 roku, zaraz po śmierci swojego poprzednika, Jurija Andropowa. Oficjalnie utrzymał się u steru władzy przez kolejne dwanaście miesięcy, do 10 marca 1985 roku. Reprezentował przeciwny jakimkolwiek reformom polityczny beton.

Konstantin Czernienko

Od 1982 sprawował funkcję doradcy I sekretarza J. Andropowa i wszyscy w nim upatrywali jego następcę. Funkcję tę objął w marcu 1985 roku po Czernience. Podjął realizację głębokich reform ustrojowych – zainicjował politykę “pieriestrojki i głasnosti” czyli przebudowy i jawności. W lutym 1990 został prezydentem Związku Radzieckiego. W wyniku sterowanych przez KGB wydarzeń (tzw. pucz moskiewski) pozbawiony został wpływów i musiał ustąpić 25 grudnia 1991 ze stanowiska prezydenta nie istniejącego już

Michaił Gorbaczow

Od grudnia 1990 do sierpnia 1991 roku zajmował stanowisko wiceprezydenta ZSRR. 19 sierpnia stanął na czele puczu przeciwko prezydentowi Gorbaczowowi i przez trzy dni pełnił obowiązki prezydenta ZSRR. Po fiasku puczu wraz z innymi uczestnikami zamachu stanu został osądzony i uwięziony. Wyszedł na wolność na mocy amnestii w roku 1994. Zmarł w 2010.

Giennadij Janajew

Pierwszy w historii prezydent Federacji Rosyjskiej (1991–199 Na mocy tzw. układu białowieskiego z 8 grudnia 1991 r. podpisanego przez prezydentów Rosji i Ukrainy (Leonid Krawczuk), i Przewodniczącego Rady Najwyższej Białorusi (Stanisław Szuszkiewicz) powstała Wspólnota Niepodległych Państw. W 1993 roku ogłoszono konstytucję poszerzająca uprawnienia prezydenta. W 1994 wydał decyzję o pacyfikacji Czeczenii. W 1999 zawarł z Łukaszenką układ o utworzeniu Związku Białorusi i Rosji (ZBiR). 31 grudnia

Borys Jelcyn

22 lutego 1940 roku został intronizowany jako XIV Dalajlama. Od tego momentu zgodnie z tybetańską tradycją jest przywódcą duchowym i politycznym Tybetu. Od czasu upadku powstania w 1959 przebywa na emigracji w Indiach, gdzie w Dharamsali kieruje emigracyjnym rządem swojego kraju, będącego obecnie częścią Chińskiej Republiki Ludowej. laureat pokojowej nagrody Nobla (1989)

Tenzin Gjaco

prezes Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka

Danuta Przywara