średniowiecze

 0    47 flashcards    guest3625928
mp3 indir Baskı oynamak kendini kontrol et
 
soru język polski cevap język polski
wymień śreniowieczne wzory panteryczne
öğrenmeye başla
wzorzec władcy, wzorzec damy, wzorzec świętego/ascety, wzorzec rycerza
na czym polegal uniwersalizm sredniowieczny
öğrenmeye başla
jedna religia chrześcijańska, jedna wspolna kultura lacinska, jedna wspolna wizja swiata, system feudalny,
przedstaw informacje na temat szkol i uniwersytetow w sredniowieczu
öğrenmeye başla
edukacja podzielona na 3 etapy: elementarny, wyższy, uniwersytecki, szkoly byly w klasztorach i katedrach, ograniczony dostep do edukacji, nauczali o 7 sztukach wyzwolonych, nauczali po łacińsku, uczyć mogli się tylko chłopcy, nauczali duchowni
czym był teocentryzm
öğrenmeye başla
teocentryzm- bog w centrum, przejawial sie w literaturze, sztuce, filozofii oraz zyciu codziennym, wszyrsko bylo robione dla boga i jego chwaly
dualistyczny obraz swiata w sredniowieczu
öğrenmeye başla
dusza dazy do zbawienia lecz cialo ma swoje ujemnosci i pragnie grzeszyc
sredniowieczna hierarchia spoleczna
öğrenmeye başla
pospólstwo, mieszczanie, rycerstwo, duchowieństwo, król
fundamenty kultury średniowiecznej
öğrenmeye başla
chrześcijaństwo, filozofia antyczna, feudalizm i tradycja rycerska, łacina
różnica między filozofia średniowieczna a starozytna
öğrenmeye başla
filozofia starozytna-natura, poznanie swiata za pomoca rozumu, srednioiweczna- bog, zbawienie duszy
memento mori
öğrenmeye başla
(pamietaj o smierci) przypomnienie o nieuchronnosci smierci i przemijania zycia (rozmowa mistrza polikarpa ze śmiercią)
ars moriendi
öğrenmeye başla
sztuka dobrego umierania (w pokorze, w skrusze, w zaufaniu do boga) rozmowa mistrza polikarpa ze śmiercią
desis
öğrenmeye başla
matka boska, jezus, jan chrzciciel (chrystus jako sędzia świata, jan chrzciciel i maryja stawiaja sie za grzesznikami)
vanitas
öğrenmeye başla
(marnosc nad marnościami) wszytsko przemija tylko dusza jest wieczna w lamencie świętokrzyskim
stabat mater
öğrenmeye başla
(stała matka bolejąca) matka boska cierpiaca pod krzyzem oplakujaca syna, pełna bólu ale pokorna
sredniowieczne gatunki literackie
öğrenmeye başla
legendy hagiograficzne-zycie swietych, hymn, kazanie, epos rycerski
apokryfy
öğrenmeye başla
tekst ktory nawiazuje do wydarzen biblijnych
pasja
öğrenmeye başla
przedstawienie meki chrystusa
pieta
öğrenmeye başla
matka boska z cialem jezusa oplakujaca syna
symultanizm
öğrenmeye başla
przedstawienie, w 1 dziele kilka roznych scen
cechy sztuki sredniowiecznej
öğrenmeye başla
przeznaczona do boga, anonimowa, funkcja dydaktyczna i symboliczna, brak perspektywy i proporcji, brak emocji na twarzy, hierarchia wielkości im większe postacie tym ważniejsze, symultanizm, styl romanski i gotycki
archaizm
öğrenmeye başla
slowa ktore wyszly z uzytku
danse macabre
öğrenmeye başla
(taniec smierci) wszyscy sa sobie rowni, rozmowa mistrza polikarpa ze smiercia
asceza
öğrenmeye başla
wyrzeczenie sie dobr materialnycha aby zostac swietym, legenda o św aleksym
scholastyka
öğrenmeye başla
metoda nauczania i myślenia próbujaca pogodzic wiare z rozumem celem bylo racjonalne wyjasnienie prawdy wiary, zrodla wiedzy: biblia i arystoteles
iluminatorstwo
öğrenmeye başla
zdobnictwo ksiazkowe robili to głównie mnisi w klasztorach
wzorzec władcy
öğrenmeye başla
mądrość sprawiedliwość, pobożność, troska o poddanych, obrona kraju i wiary
wzorzec świętego/ascety
öğrenmeye başla
pobożność, pokora, wyrzeczenie sie dobr materialnych,życie w ascezie i modlitwie, wzorcem jest św. Aleksy i Franciszek z asyrzu
wzorzec rycerza
öğrenmeye başla
Cechy: odwaga, honor, wierność władcy, obrona wiary i słabszych, gotowość do poświęcenia życia. Przykład: Roland z "Pieśni o Rolandzie" Rycerze z legend arturiańskich (np. Lancelot)
wzorzec damy
öğrenmeye başla
kobieta piękna, szlachetna, dostojeństwo i elegancja, cnota i skromność – wierna, nieosiągalna, budząca szacunek, wierność i lojalność – wobec męża lub rycerza, inspiracja dla rycerza – rycerz podejmował czyny bohaterskie dla niej (tzw. miłość dworna).
znane uniwersytety w średniowieczu
öğrenmeye başla
uniwersytet boloński, uniwersytet paryski, oxford, cambridge. w polsce akademia krakowska 1364r
de contempus mundi
öğrenmeye başla
(pogarda dla świata) odrzucenie świata i jego pokus na rzecz życia duchownego (legenda o św. Aleksym)
imitatio christi
öğrenmeye başla
(naśladowanie chrystusa) idea życia wzorowanego na jezusie (żywoty świętych)
fortuna variabilis
öğrenmeye başla
(zmienna fortuna) zmienny los ludzki, nie przewidywalny, zalezny od zmiennej fortuny (Carminaburana)
ars vivendi
öğrenmeye başla
(sztuka życia) motyw dobrego chrześcijańskiego życia zgodnego z wiarą cnotą i pokorą, (kazania i pisma morlane)
hagiografia
öğrenmeye başla
np. żywoty świętych przedstawiające cnotliwe życie świętych, cuda, męczeństwo, legenda o św Aleksym
kazanie
öğrenmeye başla
tekst wygłaszany w kościele pouczający wiernych, np. kazania świętokrzyskie i kazania gnieźnieńskie
misterium
öğrenmeye başla
dramat religijny ukazujący wydarzenia biblijne np. przedstawienia bożo narodzeniowe
moralitet
öğrenmeye başla
dramat o walce dobra ze złem z postaciami symbolizujacymi cnoty i grzechy, rozmowy mistrza polikarpa ze śmiercią,
lament
öğrenmeye başla
plankt, utwór żałobny wyraża ból i cierpienie, np. lament świętokrzyski
romans rycerski
öğrenmeye başla
opowieści o przygodach rycerza, miłości i walce o honor, np. dzieje tristana i izoldy
epos rycerski
öğrenmeye başla
opowieść o bohaterskich czynach rycerzy walczących za wiare i ojczyzne, np. pieśń o rolandzie
poemat epicki
öğrenmeye başla
długi utwór narracyjny, o wydarzeniach historycznych lub legendarnych, np. Boska Komedia
pieśń religijna
öğrenmeye başla
utwór modlitewny lub pochwalny o mari lub chrystusie, np. Bogurodzica
kronika
öğrenmeye başla
zapis dziejów tworzony przez kronikarzy na chwałe władcy np. Gal Anonim Kronika polska
satyra społeczna
öğrenmeye başla
utwór piętnujący wady społeczne, np. rozmowa mistrza polikarpa ze śmiercią
ballada francuzka
öğrenmeye başla
utwór o tematyce miłosnej, np. Ballady willona
pieśń świecka
öğrenmeye başla
o miłości, przyrodzie, codzienności, czesto humorystyczne, np. pieśni wędrowynych grajków
kyrie eleison
öğrenmeye başla
(panie zmiłuj sie)

Yorum yapmak için giriş yapmalısınız.