XX międzywojnie

Ramy Czasowe

11.11.1918 - 1.09.1939

Tło historyczne

Postęp techniczny, Szerszy dostęp do kultury, wzrost społeczny kobiet, rozwój przemysłu i usług, kryzys gospodarczy 1929, Koniec 1 WŚ, motocykle na ulicach

Tło historyczne Polska

lepiej rozbudowany zachód Polski, Zacofana, opanowanie inflacji, wprowadzenie złotówki, największy port na bałtyku w Gdyni, Centralny Okręg Przemysłowy, Dynamiczny rozwój nauki i kultury, niestabilne rządy, Strajki i demonstracje, wiele naradów

surrealizm(nadrealizm)

Założyciel Andre Breton, Surrealiści odwoływali się do teorii Zygmunta Freuda, Wzywali do wydobycia na jaw najgłębszych, nieświadomych treści ludzkiej psychiki i przedstawienie ich w sztuce, Inspiracją były marzenia senne i halucynacje

dadaizm

Max Ernst, Marcel Ducham, dada oznacza dziecięcą zabawę w postaci konika na patyku, świadomie szokująca publiczność, stosowanie techniki kolażu i fotomontażu, wielu dadaistów związało się później z surrealizmem

kubizm

Pablo Picasso, Georges Braque, Juan Gris, Przedstawienie za pomocą geometrycznych uproszczonych figur, Bryła geometryczna była najważniejsza, monochromatyczna paleta, ograniczona do czerni, brązów, szarości, Sztywne formy, geometryczne

Ekspresjonizm

Chaima Soutine, w okresie międzywojennym idea ekspresjonizm przeżyć doszła w pełni do głosu, Jego zapowiedz pojawiła się w poprzedniej epoce, Przedstawieni przeżyć, ekspresja siebie, swoich emocji, stanów psychicznych, uczuć.

Futuryści Członkowie

Aleksander Wat, Anatol Stern, Stanisław Modożaniec, Bruno Jesiński.

Futuryści Czas

od 1918 r. – połowa lat 20. XX w.

Futuryści Miejsce

Działali w Warszawie i Krakowie.

Futuryści gazety

Nóż w bżuchu. Jednodńuwka futurystuw, 2 jednodńuwka futurystuw, Nowa Sztuka.

Futuryści Program

bunt przeciw tradycji i ustalonym regułom, konieczność uwolnienia sztuki od dotychczasowych zasad (idea słów na wolność), zerwanie ze przeszłością, apoteoza nowoczesności, rewolucjonizm, orginalność, prowokacja, dynamizm

Skarmander Członkowie

Julia Tuwim, Antoni Słonimski, Jarosław Iwaszkiewicz, Kazimierz Wieżyński, Jan Lechoń

Skarmander Czas

od 1918 r. do końca lat 30 XX wieku.

Skarmander Miejsce

Warszawie(kawiarnia pod Picadorem[istniejąca kilka miesięcy], Mała ziemiańska)

Skarmander Gazety

Skarmander, Pro art et Studio

Skarmander program

wolność od konieczności służenia sprawie narodowej, radość życia, apoteoza codzienność(mowa potoczona w powieści), niechęć do potosu, witalizm, optymizm, młodość, spontaniczność, fascynacja miastem, szacunek dla tradycji klasycznej i romantycznej.

Awangarda Krakowska Członkowie

Jalu Kurek, Tadeusz Paiper, Julian Przyboś, Jan Brzękowski.

Awangarda Krakowska Czas

1922 – 1927 (lata ukazywania się Zwrotnicy)

Awangarda Krakowska Miejsce

Krakowie

Awangarda Krakowska Gazety

Zwrotnica, Nowe Usta, Tędy

Awangarda Krakowska Program

manifest 3 M(Miasto Masa Maszyna), zerwanie z ideom natchnienia, oraz wizerunki poety jako kapłana lub wieszcza, pochwała rozumu przekładającego uczucia na obraz poetycki, uznanie metafory za podstawowy środek poetycki służący kondensacji treści

Druga Awangarda Członkowie

w Wilnie (Czsesław Miłosz [Żagara]), w Lublinie (Józef Czechowicz), w Warszawie (Konstanty IIdefons Gałczyński[Kwadryga])

Druga Awangarda Czas

koniec lat 20, lata 30 XX w.

Druga Awangarda Miejsce

w Wilnie i Lublinie i Warszawie

Druga Awangarda Gazety

Żagary, Kwadryga

Druga Awangarda Program

odejście od optymizmu pierwszej dekady po odzyskaniu niepodległości, sceptycyzm zarówno wobec uporządkowanej poezji skarmanderystów, jak i inżynierii poetyckiego procesu twórczego poetów Awangardy Krakowskiej

Szklane domy

Utopia, Seweryn Baryka, Idealistyczna wizja świata, Fascynacja postępem Technicznym

Koncepcja Szymona Gajowca

Ewolucja, Monitorowanie reform, powolne wprowadzanie reform, silna waluta, umocnienie granic, rozwój edukacji

Koncepcja Lulka

Komunizm, Nienawiść do Polski, równy dostęp do dóbr, Równość klas społecznych, Wszyscy są robotnikami, Zniszczenie arystokracji i burżłazi

rewolucjonistów

Rewolucja, Nagła zmiana, podział na role społeczne, równy dostęp do dóbr społecznych, Prolektoriat do władzy

Bildungsroman

-Autor przedstawia psychologiczne, moralne i społeczne kształtowanie się osobowości głównego i na ogół młodego bohatera. - W przedwiośniu mamy ukazane etapy rozwoju Cezarego od młodych lat i budowę jego osowości.

Podobieństwa

Dworek szlachecki i jego mieszkańcy. Motyw powrotu do domu rodzinnego (Hipolit, Tadeusz). Motyw niespodziewanego spotkania (Cezary-Karolina, Tadeusz-Zosia).

Różnice

Idyllę w Nawłoci przerywają tragiczne wydarzenia. Zakochana w Cezarym Wanda otruła swą rywalkę Karolinę, z kolei Laura ostatecznie odrzuca uczucie młodego Baryki. W „Panu Tadeuszu” dwór, choć początkowo skłócony z zaściankiem, ostatecznie jednoczy się

Behawioryzm

Stworzony przez Johna Watsona, Badania psychologiczne mogą być dające się zaobserwować i ocenić ludzkie zachowanie, a świadomość i wszelkie stany umysłu są zjawiskiem pozbawionym naukowego znaczenia. Behawioryzm wpłyną na różne dziedziny nauki

Psychoanaliza Freuda

ID – Nieświadomość(ujawnia się poprzez sny, czynności omyłkowe i twórczość artystyczną), EGO – Świadomość, SUPEREGO – Uzewnętrznienie norm społecznych i wzorce kulturowe