| 
                    soru                   | 
                
                    cevap                   | 
            
        
        
      Have you ever wondered why traffic lights are red, yellow and green?    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      Czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego sygnalizacja świetlna jest czerwona, żółta i zielona?   
 | 
 | 
 | 
      The first signalling system was built in London in 1868.    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      Pierwszy system sygnalizacji zbudowano w Londynie w 1868 roku.   
 | 
 | 
 | 
      It was not designed for motor cars as they didn’t exist at that time.    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      Nie był przeznaczony do samochodów osobowych, ponieważ jeszcze wtedy nie istniały.   
 | 
 | 
 | 
      Horse-drawn carriages were a popular means of transport in those days    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      Popularnym środkiem transportu w tamtych czasach były bryczki konne   
 | 
 | 
 | 
      there were many pedestrians,    öğrenmeye başla
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
      the first traffic signalling system was not for them either.    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      pierwszy system sygnalizacji świetlnej też nie był dla nich.   
 | 
 | 
 | 
      In fact, it was for controlling railway vehicles    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      W rzeczywistości służył do sterowania pojazdami kolejowymi   
 | 
 | 
 | 
      At first the system was pretty basic and didn’t even have lights.    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      Początkowo system był dość prosty i nie miał nawet świateł.   
 | 
 | 
 | 
      There were just two wooden arms that moved.    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      Były tylko dwa drewniane ramiona, które się poruszały.   
 | 
 | 
 | 
      Their position informed train drivers to go or to stop.    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      Ich pozycja informowała maszynistów, aby jechali lub się zatrzymali.   
 | 
 | 
 | 
      But at night it was impossible to see    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      Ale w nocy nie można było zobaczyć   
 | 
 | 
 | 
      the arms, so railway engineers installed simple lights to make the system visible after dark.    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      ramion, więc inżynierowie kolejowi zainstalowali proste światła, aby system był widoczny po zmroku.   
 | 
 | 
 | 
| 
     öğrenmeye başla
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
      the choice of white for “go” caused a lot of problems    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      wybór bieli na „go” przysporzył sporo problemów   
 | 
 | 
 | 
      At night, white lights from street lamps sometimes made train drivers believe the white traffic light was on    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      W nocy białe światła latarni ulicznych sprawiały, że maszyniści uwierzyli, że białe światło jest włączone   
 | 
 | 
 | 
| 
     öğrenmeye başla
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
      This resulted in several serious collisions,    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      Spowodowało to kilka poważnych kolizji,   
 | 
 | 
 | 
      and railway officials decided to replace the white light with yellow    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      a urzędnicy kolejowi postanowili zastąpić białe światło żółtym   
 | 
 | 
 | 
      and to change the meaning of the traffic light colours    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      i zmienić znaczenie kolorów sygnalizacji świetlnej   
 | 
 | 
 | 
      The green light now meant “go” and yellow meant “be careful” as it was the most clearly visible traffic light at night.    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      Zielone światło oznaczało teraz „idź”, a żółte oznaczało „uważaj”, ponieważ było to najlepiej widoczne światło drogowe w nocy.   
 | 
 | 
 | 
      Soon the system was introduced on roads, and red, yellow and green lights have been used ever since.    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      Wkrótce system został wprowadzony na drogi i od tego czasu używano czerwonego, żółtego i zielonego światła.   
 | 
 | 
 | 
      And have you ever wondered how colour-blind drivers, who cannot tell the difference between    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      A czy zastanawiałeś się kiedyś, jak daltoniści nie potrafią odróżnić?   
 | 
 | 
 | 
      some colours, read traffic lights?    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      jakieś kolory, czytać sygnalizację świetlną?   
 | 
 | 
 | 
      Most of them rely on the order of the lights, because green is at the bottom and red is at the top, and this order never changes.    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      Większość z nich opiera się na kolejności świateł, ponieważ zielony jest na dole, a czerwony na górze, a ta kolejność nigdy się nie zmienia.   
 | 
 | 
 | 
      Road engineers in the United States wanted to help colour-blind people recognize the lights    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      Inżynierowie drogowi w Stanach Zjednoczonych chcieli pomóc osobom z daltonizmem rozpoznawać światła   
 | 
 | 
 | 
      At first, they tried making the lights much stronger,    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      Początkowo próbowali wzmocnić światła,   
 | 
 | 
 | 
      but it was not effective.    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      ale to nie było skuteczne.   
 | 
 | 
 | 
      One successful solution was changing the lights by adding an orange shade to the red light    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      Jednym z udanych rozwiązań była zmiana świateł poprzez dodanie pomarańczowego klosza do czerwonego światła   
 | 
 | 
 | 
      and a blue shade to the green    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      i niebieski odcień do zielonego   
 | 
 | 
 | 
      This change made a big difference to most colour-blind drivers    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      Ta zmiana zrobiła dużą różnicę dla większości kierowców z daltonizmem   
 | 
 | 
 | 
      such lights can be found all over the USA.    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      takie światła można znaleźć w całych Stanach Zjednoczonych.   
 | 
 | 
 | 
      Another idea, called Uni-Signal, combines colours with shapes    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      Kolejny pomysł, zwany Uni-Signal, łączy kolory z kształtami   
 | 
 | 
 | 
      In this system the red light is triangle-shaped, the green light is square, and the yellow light is a circle.    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      W tym systemie światło czerwone ma kształt trójkąta, światło zielone ma kształt kwadratu, a światło żółte ma kształt koła.   
 | 
 | 
 | 
      These different shapes allow colour-blind drivers to identify traffic lights from much farther away.    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      Te różne kształty pozwalają kierowcom z daltonizmem rozpoznawać sygnalizację świetlną ze znacznie większej odległości.   
 | 
 | 
 | 
      However, this system is not widely used because introducing it would be extremely expensive.    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      System ten nie jest jednak powszechnie stosowany, ponieważ wprowadzenie go byłoby niezwykle kosztowne.   
 | 
 | 
 | 
      Some people believe that the best way to make roads safer is to have no traffic lights at all!    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      Niektórzy uważają, że najlepszym sposobem na zwiększenie bezpieczeństwa na drogach jest całkowity brak sygnalizacji świetlnej!   
 | 
 | 
 | 
| 
     öğrenmeye başla
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
      if no one is automatically given the right to drive through at crossroads, then everybody will drive more carefully.    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      jeśli nikt nie otrzyma automatycznie prawa do przejazdu na skrzyżowaniach, wszyscy będą jechać ostrożniej.   
 | 
 | 
 | 
      However, opponents of this solution say that traffic lights are necessary, especially at big crossroads where the traffic is heavy.    öğrenmeye başla
 | 
 | 
      Przeciwnicy tego rozwiązania twierdzą jednak, że sygnalizacja świetlna jest konieczna, zwłaszcza na dużych skrzyżowaniach, gdzie ruch jest duży.   
 | 
 | 
 | 
      THE DEVELOPMENT OF TRAFFIC LIGHTS    öğrenmeye başla
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     öğrenmeye başla
 | 
 | 
      zostały zastąpione kształtami   
 | 
 | 
 | 
| 
     öğrenmeye başla
 | 
 | 
      zostały trochę zmodyfikowane   
 | 
 | 
 | 
| 
     öğrenmeye başla
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 |